Política de verán

Hai quen, aproveitando estes días de nin fu nin fa, obcécase en subilo termómetro e a tensión ata punto extemporáneo. Será para quentar motores coa vista posta no recomenzo do curso político. Plena pretemporada.

As recentes declaracións públicas da Secretaria Xeral do Partido Popular, María Dolores de Cospedal, ademáis de bordear temerariamente o Codigo Penal, encadraríanse dentro da provocadora dinámica de escalada verbal que decidiu levar a cabo a dirección popular co gallo da pírrica, e pode que provisional, victoria xudicial no “caso Gürtel”. Dende o 11-M esta dirección gustou de alentar teorías conspirativas por doquier e agora, retoma con forza esta liña para denunciar “escoitas ilegais”, un verdadeiro “estado policial”, o premeditado “linchamento da Oposición” en lugar de encarcelar etarras, un grave e crecente “deterioro da Democracia”, etc...para culpabilizar ó Goberno Zapatero, que presupoñen ilexítimo dende aquel día. Trátase da vella maniobra de cerrar filas fronte ó “inimigo externo”, e de defenderse atacando.

Os danos colaterais de todo este irresponsable e bochornoso circo permanente son poñer en dúbida a integridade do Estado de Dereito no seu conxunto xa que nel residen mecanismos suficientes para garantir os dereitos fundamentais sen necesidade de trasladala idea de que, ademáis de levarnos á ruina e ó corralito, ZP está construíndo decididamente, coa complicidade dunha sociedade narcotizada, unha pseudo-ditadura de inspiración bolivariana. Nin que foramos parvos! Que pouca confianza nas institucións, nos xuíces e nas forzas de seguridade! E sobre todo: que pouca confianza na cidadanía! Hai límites que non deberan franquearse na diatriba política. E este é un deles, e ten nome: delito de calumnia.

Por aquí en Galicia o verán é máis frío, e as medidas de verán tamén. Namentras algún valente aterece nas belas praias do país o goberno Feijóo saca o bisturí dos recortes sociais (para libros de texto) pero eso sí, subvenciona colexios concertados onde se segrega por sexos. Non vaia ser que se nos distraian os neniños cos pipís e as cricas! Gástase un bon feixe de cartos preguntando acientíficamente a papá e a mamá en que lingua queren que aprendan eses pequenos demos, e vai e sae que nas dúas!e a poder ser, en tres! O que xa sabiamos. No asunto da enerxía eólica moito mellor que participe tan só o sector privado e “os amiguiños” que o sector público, ou sexa, todos nós. E iso que non viña a restauralo pasado! O dito: política de verán.

ETA franquista

Si algo quedou claro co último e posiblemente, derradeiro proceso negociador coa organización ETA é que a fin das mortes e demáis desgracias inflinxidas, de xeito frío e arbitrario, co uso da violencia só pode vir da man do atrevemento a ser conscentes de vivir non nunha superflua irrealidade construída e paralela, senón da reflexión e o autoconvencemento de que a sangrenta estratexia iniciada fai medio século é completamente inútil e perxudicial para os intereses desa minoría fanatizada e sumerxida nunha cosmovisión tan anacrónica como anti e contrasocial. Cando un 15% dos xóvenes vascos, de entre 16 e 30 anos, cren xustificado e eficaz o terrorismo e non consideran que aí onde comeza este, por definición, remata a política sucede algo moi pouco alentador: e é que ETA ten garantido un constante, aínda que decrecente en termos cuantitativos, relevo xeracional.

Namentras o conxunto do movemento social que respalda todo isto non interiorice a necesidade colectiva de revisar tanto os plantexamentos ideolóxicos (onde se lexitima a “violencia revolucionaria”) como a ausencia de esquemas éticos que os sitúan non só á marxe da sociedade deste tempo, senón da propia humanidade, seguiremos na dinámica das condenas, as balas, o cárce, os funerais e a distorsión do sistema democrático. Non se pode discutir de política con quen se sitúa á marxe dela, así como tampouco é probable saír deste bucle mediante a exclusividade da vía policial. Poderáse reducir ata un mínimo, aínda máis marxinal, o número de efectivos dispostos a asasinar por nada pero seguirá sendo este un constante pesadelo que non deixa de tensionar e alimentar as máis baixas paixóns.

Cincuenta anos despois da súa fundación tan só foron quen de acabar directamente coa vida de 823 persoas. Non moveron, nin un ápice, o discurrir normalizado dunha sociedade que cada vez os ignora e detesta máis. O pecado orixinal reside en considerarse a sí mesmos iniciadores dun proceso que xa de por sí era irreversible, e que foi o desmantelamento do ditatorial réxime franquista. Aí mesmo convertéronse en seres tan crueis, despiadados e endiosados coma o propio Franco. Esa foi a súa "etapa de gloria", da que semellan ser uns nostálxicos devotos. Seguirá pasando o tempo e a Historia terálles reservado un privilexiado lugar ó lado dos máis abxectos e oscuros, dos máis indignos e malignos. Convertidos na súa propia caricatura loitando por liberarse dos seus propios medos.

Estatuto?

O mércores puidemos ver como o PSdeG, por boca do seu Secretario Xeral, tratou de reintroducir na prioridade da axenda e do debate político a necesidade de reformar o Estatuto de Autonomía para adaptalo ós novos tempos. Esta declaración de intencións faise coincidir coa tradicional celebración do Día Nacional de Galicia a rebufo da controvertida e opaca negociación do novo sistema de financiación autonómica, xunto coa plena actualidade destes asuntos ó respecto dos acordos en materia de infraestructura ferroviaria.

Ata o momento producíronse dúas reaccións a este chamamento, por parte de PPdeG e BNG. Ámbalas dúas eran previsibles debido á coxuntura interna dos partidos, e debuxan a posición que tomarán sobor deste tema nun principio, co inicio do curso político e da actividade parlamentaria, o que fará demasiado improbable un acordo no curto prazo. Falta altura de miras.

Por parte do goberno de Feijóo trasládase o que ven sendo unha constante dende que chegou ó poder: omisión e inhibición absoluta. Nin unha soa palabra. Probablemente porque non cren na necesidade de que Galicia se dote dunha ferramenta actualizada nin puxe por aumentar a súa cota de autogoberno no contexto da reordenación global do sistema autonómico iniciado coa reforma do Estatut catalán, e porque a súa vocación autonomista é máis ben escasa, aínda que se alardee de galeguismo antigalego e harmónico. Na maioría da dereita española existe un crecente convencimento de que o Estado foi demasiado lonxe no proceso descentralizador e se fai apremiante unha volta atrás, deixando ás autonomías o mero papel de xestores administrativos. Para eles, o pecado orixinal reside na etapa da Transición, e conságrase coa aprobación da Constitución, dende o momento en que a descentralización se plantexa en parámetros políticos. Entrarán no debate cando vexan a posibilidade de presentarse como aqueles que capitanean, posibilitan e garanten o acordo.

Dende o BNG vazquista apóstase decididamente por deixar de lado a imaxe de opción construtiva e recupérase o discurso do non e a desconfianza vitimista. Para eles, o Estatutiño xa está pactado entre os centralistas-españolistas. Estes rebaixarán a condición de nacionalidade e o peso específico de Galiza, nun salto adiante da ofensiva homoxeneizadora e imperialista. Segundo Guillerme Vázquez Galicia non debera corresponsabilizarse co Estado, así como tampouco cre que o AVE chegue ata 2050.

Dá a impresión de que, aínda que sería moi desexable acordar pronto, e entre todos, un texto á altura do resultante da sentenza constitucional no caso catalán faise prematuro traballar aquí con estes mimbres, e este panorama. Ata que escampe.

Galicia de todos. Galicia para todos. (manifesto RG)

O galeguismo representa o compromiso co proxecto colectivo, de integración e solidariedade, de xustiza e fraternidade, que é unha Galicia de todos e para todos. Dende os seu primeiro camiñar, o deber democrático cunha Galicia cidadán, igual en dereitos e inalienable en liberdades, constituíu o cerne do seu discurso e acción cívicas. O cosmopolitismo e a universalidade son o principal produto do seu legado, da súa vontade inquebrantable por abrir as portas de Galicia ao mundo, manifestada na construción do ser a partir do estar, e do ter a partir do compartir.

Combater o intento de deturpar a mensaxe do galeguismo a través da apropiación ideolóxica e partidista dunha herdanza que é de todos e dunha condición que a toda a cidadanía de Galicia lle pertence, supón o meirande reto do ideario galeguista desde a súa construción primixenia no séc. XIX. As bandeiras ideolóxicas e os personalismos desmedidos que, en base a lexitimidades autoatribuídas, pretenden dar carpetazo á herdanza de compromiso con Galicia a través do diálogo e o consenso, precisan encontrar fronte a súa mesquindade o peso dos feitos e as verdades. Por enriba de discursos ocos e palabras baleiras, son a autoridade moral e a responsabilidade ética demostrada co feito e co vivido, os únicos que, nestes momentos de dificultade, poden poñer en valor a indiscutible vixencia e incalculable valor do patrimonio galeguista.

Os progresistas galegos somos parte inseparable dese ideario. Xaime Quintanilla, Ramón Piñeiro, Celso Emilio Ferreiro ou Carlos Casares, amais de tantas outras compañeiras e compañeiros, teñen defendido, cos brazos abertos e o corazón limpo, a necesidade dunha Galicia aberta a quen a queira vivir e compartir. Un País libre de freos insidiosos e barreiras infranqueables. A lección que a todos nos deron, e que aínda lembramos co honor e o respecto debido de quen nos consideramos fillos seus (de ideario e sentimento), debe seguir conservando a súa vitalidade. Non podemos permanecer impasibles ante os intentos de facer do galeguismo e da defensa de Galicia unha arma arreboladiza e unha etiqueta negativa que divida e confronte á sociedade. O galeguismo fixo bandeira da reconciliación e a concordia, e é agora o momento de recordar a lealdade democrática da súa contribución e o seu labor.

Este contexto de dificultade é o momento, ademais, de renovar os azos no impulso xeracional da mensaxe galeguista. Aqueles que, con valor e sacrificio, enarboraron esa mensaxe no difícil proceso autonómico e democrático, teñen nas súas mans o testemuño dun legado que as xeracións máis novas están preparadas para recoller e portar cara ao futuro. Un transvase xeracional que debe afrontarse, en coherencia coa lección aprendida, coa máxima humildade e espírito de colaboración, e coa consciencia de que aínda queda moito por aprender e moito por facer no obxectivo de dotarlle ao facho galeguista dun novo lustre nun novo tempo.

As bases de Galicia están precisadas dun importante e decidido anovamento, os tempos chegados así nolo esixen. O galeguismo non pode consentir nin ser relegado nin autolimitarse no cumprimento do seu deber: o de aportar ideas, iniciativas e propostas fundamentais para continuarmos a construír un país democrático, social e libre. A contribución do galeguismo progresista desenvolveu un papel fundamental na construción do actual marco institucional de convivencia, e así debe seguir sendo tanto actualmente como no futuro. A unión do galeguismo progresista é fundamental, unha vez máis, para o cumprimento dunha responsabilidade e un deber tan inminente como inaprazable.

A Rede de Galeguistas do PSdeG-PSOE constitúese hoxe, polo tanto, para render sentido tributo ao traballo desenvolvido, e para poñerse en pé fronte o actual proceso de intolerable desprezo e ruptura de facto co consenso social conseguido; que a maledicencia de bloques ideolóxicos e personalismos desmedidos buscan dinamitar a toda costa só en aras dun inadmisible beneficio político.

O galeguismo progresista asume o deber de rexeitar as etiquetas exclusivistas e o desleixo do patrimonio de todas e todos os galegos. Ademais, unímonos no cumprimento da leal responsabilidade que supón o construír e contribuír con novas ideas e propostas aos tempos de dificultade que Galicia afronta. Un País cun futuro mellor, de todos e para todos, sen límites nin exclusións. Estes son os nosos obxectivos, e á súa consecución nos entregamos.

Galicia somos todos e a todos nos pertence. O galeguismo progresista empeza hoxe a expandir esta mensaxe e a traballar porque endexamais deixe de ser unha realidade.

Santiago de Compostela, 18 de xullo de 2009.

Nas catacumbas

Os cidadáns coñecen de primeira man que o nacionalismo político organizado galego atópase mergullado nun perigoso e pode que crucial proceso, aínda que a cotidianidade nos faga ver que as augas corren calmas neste mundo. Meses despois da experiencia no goberno entra, de cheo, en serio risco de auscultarse obsesivamente pero sobre todo, e canto antes, ten a necesidade de mirar de fronte, e sen prexuízos nin dogmas, aos galegos se non quere verse arrasado polo tsunami do permanente cambio social.

A imaxe que proxectou durante a fase que desembocou na elección dun renovado Consello Nacional e dun novo, transitorio e gris liderado non puido resultar máis infructuosa para os intereses do BNG e, independientemente do pobre resultado colleitado nas eleccións ao Parlamento Europeo son varias, e autorizadas, as voces internas que veñen reclamando un xiro revolucionario na fronte ou, do contrario, intúese unha progresiva perda de apoios, alertando, á vez, do definitivo que sería profundizar na autodestructiva espiral de división e enfrontamento, a cal o condenaría a unha sorte de catacumbas sociais e, e en franca decadencia parlamentaria.

Para ser crible e suxerente para espazos amplos, e posicionarse no mercado electoral con garantías de regresar ao poder e mudar a realidade debería resolver, canto antes, dous problemas: neste preciso instante está, de facto, partido en dúas metades e confrontando dúas formas opostas de entender o presente e o futuro da organización e, o que é máis grave: dous proxectos antagónicos de entender e promover un modelo de sociedade e dúas culturas políticas opostas. Son dúas cosmovisións, aínda que o efecto sedante dunha UPG fría e implacable o queira camuflar dunha abafante ofensiva españolista ou bipartidista incorrendo no non sempre, e en todo lugar, eficaz vitimismo. A sociedade galega non é xa a de 1969, nin a de 1975, nin a de 1982.

O outro gran problema é tamén de fondo calado: segundo unha das últimas enquisas do CIS un 23% das galegas e dos galegos defínese nacionalista e o BNG, nas eleccións do 1 de Marzo, conseguiu tan só convencer ó 16%. Nas europeas un 10%. A última cifra indica que existe máis nacionalismo alén da organización pretendidamente aglutinadora da realidade social e que só é capaz de fidelizar menos da metade cando a deriva vai na liña dun maior soberanismo e aillamento ideolóxico. Esto deberáse resolver dunha forma máis ou menos traumática nos videiros tempos, pero namentras non se aborde con amplitude de miras, e de maneira aberta, será moi complicado que se abra unha mínima posibilidade para construír unha alternativa ó Goberno de Núñez Feijóo. Ten que clarificarse. Coa ruptura da fronte e a aparición de varias opcións, se é preciso. Faríalle un mellor servizo ao nacionalismo, á esquerda e a Galiza.

O lobo Feijóo

Dí o profesor de Filosofía da Universidade de Zaragoza, Daniel Innerarity, que o vicio da esquerda española é a melancolía, namentras que o da dereita é o cinismo. Sostén que por norma, a esquerda espera moito máis da política e a dereita se contenta con que esta se limite a respetalas regras do xogo. É práctica e procedimental, pero actualmente incluso máis voluble e permeable ás novas influenzas. Menos dogmática. Hoxe, especialmente en Europa, é capaz de conectar mellor coa cidadanía porque foi quen de incorporar valores tradicionais do espazo da esquerda sociolóxica. Sarkozy representa a novidade habilmente. En definitiva, son dúas culturas políticas ben diferenciadas, pero a dereita vai gañando terreo nos campos dos marcos interpretativos e do discurso: a batalla dialéctica.

Exemplo disto, aínda que cos matices propios do cleavage identitario, vímolo en Galicia o pasado domingo co gallo da entrega das Medallas Castelao. Feijóo pronunciou un discurso intelixente e desconcertante por brilante, inserido na tradición galeguista e incorporando, como xa perfilara anteriormente, referenzas a Obama ou a Gandhi pero tamén a Luther King ou ó nacionalista sudafricano Nelson Mandela. Non escatimou en loubanzas ós compatriotas Castelao, García-Sabell, Pedrayo..., cunha solemnidade escenográfica estudiada, no Panteón dos Galegos Ilustres, e cunha fonda mensaxe de inspiración piñeirista.

O que alí dixo subscribiríao, cen por cen, calquer cidadán proclive a esta sensibilidade de non ser porque a retórica non ven respaldada por feitos que a sustenten. Non resulta crible, nin intelectualmente honrado, falar de tolerancia e de galeguismo cordial, cosmopolita e integrador (eso mesmo foi sempre a tradición galeguista) cando rachas o consenso sobor da lingua propia dos galegos e tratas de provocar unha fenda social. Moitos alertaron, no seu día, da posibilidade de que o poder autonómico instituído se vise tentado de instrumentalizar figuras tan comprometidas e relevantes co fin de devaluar a carga política que levan aparellada. Podemos pensar que así está sendo.

É a mesma actitude que a do lobo (non necesariamente o lobo estepario de Hesse, do que gusta o Presidente) cando viste a pel do cordeiro, aínda que seguramente a pedagoxía sexa positiva para seducir ós reticentes, pois foi polo que morreron, foron exiliados e sufriron cárcere quenes forman parte inescindible do imaxinario colectivo.

Novo Irán

A de Irán pode ter aspecto de desembocar nunha revolución frustrada que recordaremos coma unha serie de revoltas transmitidas en tempo real. Cada día que pasa perde consistencia e a “marea verde” vaise diluíndo en paralelo á esperanza dunha feble apertura. Posiblemente sexa debido á traición, e cobardía, do líder reformista Musaví xunto coa eficacia da brutal represión (símbolizada na aniquilación da mártire Neda) e do apagón informativo. Pero ante o mundo evidenciouse que o réxime islámico é implacable, mentireiro e asasino coma poucos e polo tanto, xa nada será igual en adiante.

O derramamento de sangue nunca resulta gratuito para as aferradas estructuras de poder dos sistemas autoritarios e tamén este parece abocado a experimentar un pulo reformador dunha ou doutra maneira, antes ou despois. Agora mesmo, a República Islámica presenta síntomas claros de esgotamento porque ten aínda menos do primeiro elemento, e inxentes excedentes do segundo. O xa de por sí forzado equilibrio parece decantarse, polo pronto, do lado máis reaccionario, conservador e teocrático, en detrimento das valentes arelas modernizadoras e democratizadoras. Pero a experiencia amosanos que, paradoxicamente, esta é unha actitude cortoplacista e de debilidade. Os últimos coletazos.

A loita na cúspide do poder, coas trunfantes teses dos aiatolás máis fanáticos á cabeza, está a piques de resolverse na liña de usurpar completamente a vontade do poder popular. A crise é patente, e o descontento seguirá en aumento afectando viralmente en máis sectores porque a chama prendeu sobre todo, e coma sempre, entre o mellor axente de cambio social: os xóvenes.

A posibilidade do acceso a internet e ás tecnoloxías entre as novas xeracións, por restrinxido que sexa, é un dos maiores e máis graves inimigos das ditaduras. Esto puidémolo ver coa intelixente utilización das redes socias, do canal YouTube e dos teléfonos móbiles. A difusión global e inminente do que acontecía, e a comunicación entre os opositores, foi posible grazas a estas ferramentas que demostran, unha vez máis, ter un magnífico poder de mobilización e supoñen unha ameaza para a intransixencia.

Raio xenófobo

A última entrega do mensual Le Monde Diplomatique ven, coma sempre, repleta de artigos esclarecedores feitos por mans de solventes autores de recoñecido prestixo internacional polas súas aportacións. Un deles, asinado polo profesor do Departamento de Estudos sobre a Paz e a Seguridade no Mundo do Hampshire College, titulado baixo o suxerente Xeopolítica da efervescencia, resulta dunha impresionante lucidez para achegarnos a aprehender unha crecente, irreversible e terriblemente crónica inestabilidade que o planeta está abocado a afrontar nas vindeiras décadas por mor da gran crise do século, a cal levará a millóns de persoas a malvivir en condicións de infrahumanidade, coas perigosas consecuencias que se derivarían a modo de fonte inesgotable de conflitos, e as cales non terían precedentes no caso de se producir.

Non é un artigo catastrofista nin alarmista, pero sí de denuncia a respecto da evolución que a tensa calma xeral toma, en distintas rexións do mundo, polo agravamento das desigualdades socio-económicas. Esto aboca ó primeiro mundo a replantexar a súa estratexia se non quere verse arrastrado a niveis de calidade de vida moi inferiores dos que disfrutamos.

Fala dun cóctel explosivo ó que lle debería engadir, ó meu parecer, un crecente problema interno que experimentan as opulentas sociedades occidentais. Este problema tan vello e tan actual, que corre risco de estenderse coma un cancro, non é outro que a xenofobia. Nas últimas semanas, ademáis do ascenso ultra nas eleccións europeas, vimos como os xitanos son intimidados polas rúas de Belfast, e tamén a unha ministra do novo Duce facendo o saluto romano nun acto público.

Berlusconi aprobou unha Lei que permite ós cidadáns patrullar, en colaboración coa policía, as rúas italianas para manter a seguridade e un movemento neofascista amparado polo goberno foi o primeiro en vestirse de caqui para ofrecer os servizos e saír á caza de estranxeiros, putas e criminais. Deberiamos mirar, no espello da Historia, o que esta deriva conleva. O crack, a Gran Depresión, as medidas proteccionistas e os brotes de intolerancia tolerada en gobernos desbordados pola crecente fractura social, xunguido á excesiva polarización e aparición de frontes ideolóxicas remata coma un raio: provocando unha desfeita.

Fantasmas na Unión

Fai unhas semanas afirmei nestas liñas que sería factible unha maioría de centro-esquerda no Parlamento Europeo. Á vista está o lonxe que adoitan atoparse os desexos da realidade. Non era pois, unha previsión científica, nin estaba baseada no estudio exhaustivo de enquisas fiables e de evolución do voto neste tipo de convocatorias. A sentencia respondía ó convencimento de que a derrota ideolóxica do modelo de neoliberalismo duro, e a aplicación de políticas que facilitaron e expandiron esta grave crise global non quedaría sen unha resposta contundente da cidadanía, máis aínda comprobando como se desenvolven na outra beira do Atlántico e como alí sí parece que decisións progresistas vánse consolidando logo de décadas de depredación. Ben é certo que non toda a dereita europea actúa na mesma dirección e de feito, acreditados gobernos europeístas desta cor tomaron medidas que, en principo, non responden á clásica categorización liberal. É evidente que todos sufriron un certo castigo, pero uns máis ca outros.

A día de hoxe están feitos todo tipo de análises pero o elemento máis reseñable e preocupante é o auxe de forzas radicais e xenófobas de ultradereita. Incluso no Reino Unido, símbolo universal e incontestable de loita antifascista. Non deixa de ser sorprendente, e perigoso, que o nativismo islamofóbico emerxa significativamente en lugares coma Holanda, e que o neofascismo e o nacional-populismo entraran na eurocámara reforzados. Foi como a sacudida que nos desperta dun letargo pois veñen para recordar, coa súa fantasmal presenza, que a Democracia é un prezado ben do que non deberiamos desprendernos xa que as posturas que defenden levaron ás matanzas e crímenes máis abxectos da historia da humanidade.

Resulta desalentador que a abstención supere á participación e ó compromiso democrático. Eso indica que unha maioría, por omisión, constitúe o caldo de cultivo axeitado, e permite que siga enraizando a mensaxe destas formacións que aproveitaron históricamente as etapas de depresión para asentarse. A Unión ten demostrado que pode saír de momentos difíciles de estancamento, pero o reto que lle presenta o euroescepticismo é de grandes proporcións.

Paradigma Obama

Cambio fué el término más repetido durante la campaña electoral mejor preparada de la historia. Los activistas de la desconfianza decían que era un engaño de tantos, producto de la astucia de un buen ramillete de asesores y estrategas políticos. Puro márketing, aseguraban. Ahora quieren identificarse con el a la vez que reniegan de su trayectoria e intenciones.

El deslumbrante caudal de confianza recibido por el que hoy es Presidente de EEUU desbordaba la lógica y Barack Obama, en los cinco primeros meses de mandato ha demostrado buen criterio, prudencia y audacia a partes iguales, sabiendo encauzar el exagerado entusiasmo inicial poniéndolo al servicio de la necesaria contención colectiva, y sin defraudar. Los frutos, en lo económico, tardarán tiempo en recogerse porque la situación no tiene precedentes. La nacionalización del gigante General Motors es buena muestra de la magnitud de lo que estamos viviendo, y la transición hacia el nuevo modelo de desarrollo será larga. Con todo ello, no ha dejado de sorprender cada semana y dá la impresión de que tiene guardados una infinidad de ases en la manga. Porque nada responde a la imprevisión.

El discurso pronunciado en El Cairo concreta lo dibujado anteriormente en Turquía. Va camino de convertirse en algo más que en un visionario capaz de remover el status quo sin traumas puesto que, con las previsibles actuaciones que acompañarán a la brillante retórica, tratará de instaurar un antes y un después en el seno de las relaciones internacionales. Es inevitable que el mundo de mañana se parezca muy poco al de finales del SXX y comienzos del XXI y para ello, prepara el terreno utilizando la pedagogía, sabiendo que el poder de sus palabras son un bálsamo para los que apuestan por el entendimiento y la colaboración global, frente a los que abogan por el enfrentamiento y el riesgo perpetuos.

Cuesta desactivar décadas de incomprensión y reticencias, pero el diálogo franco abre las puertas a un futuro prometedor. Que la prioridad de la agenda internacional se fije en aportar para la crucial solución del enrevesado y enquistado conflicto multiforme de Oriente Próximo es insólito. Anteriormente se dejaba para el final. El nuevo paradigma está en marcha.

Confusión xeralizada

As primeiras semanas do goberno da Xunta de Galicia non deixan de sorprender a propios e a estranos. Si analizamos as intervencións de quen, a día de hoxe, detenta responsabilidades no novo organigrama pódese chegar á conclusión de que é o peor comezo dun executivo autonómico dende a restauración democrática. Penso que a maioría dos votantes do PPdeG están moi desconcertados ante a parálise e o desaxuste continuo, ante as rectificacións e a grande sombra de dúbidas que se extende por riba dalgún membro do Consello. A polémica crece de maneira constante e afecta a temas diferentes.

A contemporaniedade demostra que aquelo dos cen días de rigor xa non é válido, e que o escrutinio público para examinar a acción dun goberno comeza a mesma mañá da toma de posesión. Esto é válido en tódalas latitudes. É a maduración democrática. Si o Lehendakari López foi recibido cunha folga namáis puxo un pe en Ajuria Enea, a temeraria irresponsabilidade de Feijóo provocou que vinte mil persoas se mollasen un Domingo polas rúas de Compostela. As críticas que está recibindo proveñen dende múltiples sectores, e non serve escudarse no “resentimento dos derrotados”.

A falla de compromiso coa igualdade de xénero, as superdelegacións, a afrenta contra a lingua propia dos galegos, o caso Hernández, a denuncia dun suposto “burato financieiro” que infla en proporción ó nivel de crítica recibida, etc...Son varios xa os globos sonda, e as rectificacións.

A inconcrección parece ser unha constante, e a confusión xeralizada corre risco de instalarse no corpo do goberno e chegar a converterse na patoloxía crónica da “era Feijóo”. Nin cara adiante, nin cara atrás. Nin sube, nin baixa. Eso non é galeguismo: é indefinición, temor ou falla de preparación. Anunciounos que viña a liderar e sacarnos da crise. Pode que sexa coas recetas ocultas, e ocultadas, de Aznar. Os cidadáns comprenden que necesite un tempo de adaptación, pero non toleran igual que o Luns se lle anuncie unha cousa, e o Martes a contraria.

É posible que esto sexa sintomático e reflexe un grande salto colectivo herdado da etapa do bipartito. Se Feijóo continua na liña mostrada ata o de agora pode chegar a comprobar que agora hai cidadanía esixente. Por eso mesmo caeu o bipartito.

Feijóo na encrucillada

Cando as augas volven ó seu cauce no seo das forzas da oposición parlamentaria, e aínda que a necesaria viaxe catártica para reconstruír unha alternativa crible non se producise, parece emerxer novamente, entre elas, certo consenso básico nalgunhas cuestións. As mensaxes que saen de boca dos portavoces do PSdeG e do BNG ó respecto do asunto lingüístico teñen un común denominador: denunciar a abxecta campaña de boicot ó idioma galego que se ven defendendo recentemente dende sectores minoritarios, capitaneada por un Feijóo preso das promesas electorais e da connivencia coa deplorable e irracional plataforma Galicia Bilingüe.

Intúese que a oposición “dos Vázquez” vai ser dura e de desgaste toda a lexislatura, moi belixerante cando se trate de defender o ameazado, e consensuado no seu día, modelo recollido no Plano de Normalización Lingüistica. Ámbalas formacións encontraron cedo un punto de unión que as obligará a ser inflexibles coas absurdas tentacións involucionistas, segregadoras e diglósicas que o Presidente puidera ter. O común dos mortais teremos a oportunidade de comprobar as habilidades de Feijóo a medida que a polémica vaia decaendo ou non, e a medida que as palabras muden en feitos.

Ó meu parecer atópase nunha encrucillada maiúscula: facerse eco das mentiras construídas dende eses espazos socias minoritarios e acometer reformas encamiñadas a devaluar a nosa principal seña de identidade como pobo, ou manter unha actitude cautelosa, de entendemento e de respeto, cunha das razóns de ser da nosa autonomía política (aquela que lle deu a posibilidade de ser quen é) a risco de “traizoar” ós ruidosos axitadores que tantas esperanzas depositaran nel para facer de Galicia un país no que o idioma de seu pase a ser considerado algo arcaico e residual, propio “dunha terra aillada, que mantivo a fala por mor do analfabetismo do campesiñado”, como defende un dos impulsores de Galicia Bilingüe. Neste dilema se atopa Alberto Nuñez Feijóo. Faga o que faga será criticado salvaxemente. O que ten que decidir é se quere estar á altura do seu cargo, ou ir da man daqueles que mesmo nin cren na figura dun Presidente da Xunta de Galicia.

Manifesto Día das Letras Galegas- Ramón Piñeiro (XSG)

O 17 de Maio conmemoramos o Día das Letras Galegas. Tódolos anos (dende 1963) é unha data sinalada, e este ano moi especialmente porque honramos a memoria dun dos intelectuais, escritores e políticos máis senlleiros da nosa historia. El foi, e seguirá sendo, un referente inmortal para os defensores da cultura, o idioma e a personalidade diferenciada de Galicia como pobo europeo.

Ramón Piñeiro pertence, por dereito propio, á longa lista de personalidades que máis e mellor representaron e souberon interpretar o particular espírito e anceios dunha terra comprometida cos ideais da paz, a liberdade, a igualdade e a fraternidade. El, coma outras e outros noutros tempos, viviu en carne propia a inxustiza e a incomprensión. Sufriu cadea e loitou, dende dentro, por dignificala memoria e a lingua dos galegos e das galegas, e por facer do noso un espazo democrático e normalizado de convivenza e de progreso.

Á súa inesgotable laboura debémoslle moito do que Galicia é hoxe como país. Un país plural e aberto ó mundo. Un país onde a súa xente posúe clara conciencia de pertenza a unha identidade distinta, pero que maioritariamente renega do conflito identitario. Onde os seus cidadáns aman e protexen a súa lingua a partes iguais, e onde hai que continuar pulando pola súa dignificación e respeto.

Ó carón da famosa mesa de braseiro atopáronse moitos mozos e mozas concienciados, na procura da comunicación, do debate e do pensamento crítico proscrito na época, ós que escoitaba e ós que inculcaba, sen adoutrinamento de ningún tipo, a paixón pola cultura dun pobo esmagado pola aterradora escuridade da longa noite de pedra.

Para as XSG Ramón Piñeiro soubo captar e condensar intelixentemente a sensibilidade e valores dos galegos, e é por eso que facemos nósas as súas verbas: “somos galegos de nación, españois por historia e europeos de cultura”.

O 17 de Maio XSG recordará, de maneira convencida, a figura deste home inesquecible pero tamén o fará tódolos días, e anima á xuventude galega e ós demáis cidadáns a facelo mesmo para que xuntos construamos unha Galicia semellante á que Ramón Piñeiro tiña en mente. Só así honraremos sinceramente a memoria dun grande do noso país. Un grande do que XSG se sinte orgulloso, pois considerámonos humildes continuadores da súa tarefa pola dignificacións dos nosos rasgos diferenciais, pero integradores.

Xuventudes Socialistas de Galicia.

Información libre

Españoles, el NODO ha vuelto. Exageraciones a un lado, lo cierto es que la no-retransmisión de lo sucedido durante los prolegómenos del partido final de la Copa de SM el Rey ha derivado en un espectáculo lamentable siendo a su vez, un acto innecesario y una prueba fehaciente de que la preservación de la Democracia debe ser una lucha constante y diaria en la que todos nos debemos mantener alerta. También ha sido buena muestra de que la politización del deporte, y su correlato inverso, es un hecho constatable que en este país, adquiere cotas de relevancia superlativa.

Son bastantes los años de información, lo suficientemente veraz y objetiva, recorridos por una televisión pública con, eso sí, clamorosos y ridículos borrones en su haber como para que se haya llegado a este punto. Su tarea debe estar siempre dirigida a que la información sea de calidad: realmente de todos y para todos, aunque lo que se cuente resulte incómodo para instituciones sacralizadas, las cuales deberían también acostumbrarse a la implacabilidad del escrutinio ciudadano. Error humano o no, resulta histórica e imperdonable la polémica metedura de pata, pues muchos ciudadanos se han podido sentir manipulados, y acallados, solo por el hecho de que el partido sería visto en todo el mundo.

La bronca se venía venir desde el momento en que sendas plataformas de aficionados anunciaban su boicot a la Marcha Real y por ello, lo ocurrido refleja cierto interés por devaluar a la categoría de anecdótica la premeditada, pero legítima, muestra de manifestación popular. Lo peor que ha podido pasar es que no se haya retransmitido, pues ha tenido el efecto colateral inevitable de hablarse y analizarse todavía más.

Algunos han aprovechado para reivindicar aquella España unitaria, monolingüe y monocorde propia de la televisión en blanco y negro, cuando la realidad demuestra todo lo contrario. Otros reivindicamos que la televisión pública cumpla su cometido e informe siempre, y en todo lugar, de lo que ocurra aunque guste más o menos a los guardianes de las esencias patrias, a los alborotadores, o a quien tenga que evaluar la idoniedad de la candidatura de Madrid2016. Queremos información libre para ciudadanos libres.

Un OPNI que importa

En poucas semanas temos ante nos a responsabilidade de exercelo dereito ó sufraxio para elexilos que serán representantes da cidadanía no Parlamento europeo. Sempre se dí que estas eleccións non son transcendentes, e demostrouse como a participación foi sempre escasa. Os factores da desmobilización crónica, e da ínfima implicación dos cidadáns no proxecto de construcción europea débense a unha multiplicidade de factores, xa que a propia dinámica coa que botou a camiñar o proceso e a lonxanía coa que se percíbe o poder político de Bruxelas inflúen negativamente na participación. Posiblemente teña moito que ver que o vello soño estaba máis nas mentes dunhas elites intelectualizadas que entre as aspiracións inmediatas do maltratado e dividido, ata o daquela, pobo europeo.

Jacques Delors, sen faltarlle razón, definira á UE coma un OPNI (Obxecto Político Non Identificado) e é que naquel intre, non sabiamos moi ben ante que clase de experimento histórico nos atopabamos, nin hacia onde nos dirixían con decisións tan controvertidas, tan cuestionables dende o punto de vista democrático. Non había parangón nin noutras latitudes nin no tempo.

Hoxe en día temos presente que, aínda que é moi perfectible todo o seu funcionamento, o resultado serviu para catalizar a maioría das baixas paixóns das que os europeos fixeramos gala nos séculos anteriores, e valeu para ir conformando unha identidade superposta, que non contraposta, ás identidades nacionais. Como espazo de paz, liberdade, progreso e desenvolvemento socio-económico tampouco ten aínda comparación. Deberiamos ser conscentes do que temos e implicarnos, posto que o que os europeos estamos a facer vése fóra con envexa e interese, a partes iguais.

E non quixera caer na tentación, moi europea, de pretender selo ombligo do mundo, pero os feitos así o demostran: a rexionalización noutras áreas é imparable, e as oportunidades que abre para outras zonas do mundo ser capaces de configurar algo semellante son abraiantes. Deberiamos intentar abstraernos dos debates locais, e comenzar a pensar globalmente. Solo así será posible preservar a Europa coma unha grande e permanentemente mellorable Democracia, punteira en convivencia multicultural, en desenvolvemento sostible, en crecemento baseado na economía do coñecemento, e en espello no que se miren os demáis lugares da Terra.

25-A, sempre!

Tódolos anos lembramos e honramos esta data. É un recordo que, automáticamente, reproduce unha melodía e unha letra universais. Acompaña pois, unha dose alta de romanticismo cando rememoramos o acontecido no veciño Portugal o 25 de Abril de 1974. Admiramos a influenza que, a modo de serena e colectiva lección de civismo na procura da Liberdade, tivo nun tardofranquismo que, por aquel entón, daba significativas mostras de ansiado e temido esgotamento. A frialdade da maquinaria represora coleteaba impulsiva pero firme, con amarga e sanguinaria crudeza, namentras o país irmán conquería a Democracia pacificamente. O povo é quem mais ordena.

Cousas da vida. Para o recente 25 o socialismo galego convocaba un Congreso Extraordinario na cidade de Pontevedra logo da derrota nas urnas, e por alí paseáronse contados claveis de dignidade que parecían invocar un imposible. Ninguén os axitaba, pois era como si a inercia da previsibilidade e da inanición política profanara o espíritu de tan memorable día. A interpretación do que a cidadanía lle dixo ó PSdeG en Marzo foi, xeralizando, e salvo a ousadía duns cantos, restrictiva, fuxitiva da realidade e, o tempo dirá, probablemente equivocada. O debate foi escaso e polo tanto, representou unha fuxida hacia adiante comprensible nun sistema deficiente coma o noso, pero pouco entendible si pretendemos elevala calidade e pulcritude democrática para acadar por fin, unha Democracia avanzada.

Cando a ditadura do voto te baixa do poder tan cedo a peor das reaccións posibles é ter pánico a reinventarse, culpabilizar do sucedido a factores alleos, ou desalentala autocrítica constructiva, pois asumes como propio o discurso monopolista e vengativo que, moitas veces, se lle imputa ó conservadurismo. Non basta cun simple cambio de dúas ou tres caras. Tampouco con cativos propósitos de enmenda. Cómpre un reaxuste de ideas e un debate participativo e aberto, ou do contrario, retardas o que inevitablemente terá que chegar. Aínda que chegará con máis forza, e pode que desborde a ineficacia daqueles temerosos que se negaron, un 25-A, a comenzalo camiño que fixe as bases dunha alternativa fiable, e de progreso, para este país.

FAES en Galicia

A fábrica de ideas, e pantasmas, ultraliberais que dirixe Jose María Aznar publicou recentemente un estudo que fixa a súa mirada aquí. No documento pon ó noso país como exemplo onde as políticas públicas son as causantes últimas e directas do baixo desenvolvemento económico que padecemos, e compara a nosa situación (histórica) coa de Madrid, e coa doutras comunidades onde o Partido Popular goberna dende fai moito. Evidentemente, o estudo fíxose cando Feijóo aínda non accedera á Presidencia da Xunta, pero publícase agora para tratar de marcar un rumbo que lle asegure o éxito. Pasa por alto que antes do estrepitoso fracaso do bipartito había vida, e tamén que as recetas que propón para superala agudeza da crise son as grandes derrotadas no plano ideolóxico.

É moi certo eso de que Spain is different: na maioría dos países occidentais, incluso naqueles onde o liberalismo económico foi a columna vertebral da conformación e auxe da construcción nacional, estánse a dar pasos na dirección contraria a estes postulados os cales, por outra parte, están sendo desarmados pola vía dos feitos. Dalgunha maneira comezan a ser conscentes do papel armonizador e redistributivo do Estado, tamén de que as rendas altas deberan aportar en maior medida que as baixas e de que, á fin, o despotismo do mercado libre incontrolado produce efectos adversos, como puidemos comprobar.

En España non. Aznar quixera, entre outras moitas cousas, flexibilizalo mercado laboral ata o extremo do despido libre e algúns, sobre todo os grandes poderes económicos, aplauden e poñen velas á virxe para que o equipo do 96 pase da foto á acción. Ocurre que o contexto daquel e este momento son incomparables. Aznar foi quen de desprestixar, durante a semana, o modelo de vida europeo e o Estado de Benestar, en precampaña electoral, cando EEUU está dando síntomas de virar nesta dirección, e cando parece moi factible que haxa maioría de esquerdas no Parlamento de Bruxelas.

Na miña opinión, máis que unha fábrica de ideas para a adecuación da dereita española ós novos tempos, Aznar preside unha maquinaria de propaganda inquietante. Esperemos que Feijóo se faga autónomo desta liña, porque o que menos necesita agora Galicia é que a dirixan dende FAES.

Subestimar a Feijóo

De ser así, estariamos ante o maior e máis grave dos erros estratéxicos cometidos pola esquerda galega en tempos. Levando a cabo un exercicio de ensimismamento, autoconvencéndose de que a derrota foi inxusta e culpa do socio, de que Albertiño non posúe dotes de liderado tendo un perfil gris ou de que, cunha maioría tan exigua é relativamente doado recuperala Xunta, só se facilitaría a situación a un PPdeG que é perfectamente capaz de asentarse definitivamente no noso país sendo, desta maneira, colaboradores necesarios. Alguén que foi quen de dárlle a volta a uns comicios en tan só un mes de campaña depredadora, pero efectiva, non debera minusvalorarse. Incluso algúns crerán que o Bruxo de Palas, por sí mesmo, pode salvarnos desta antes ou despois.

O Martes escoitamos o discurso de envestidura do Presidente no Parlamento, e tamén as reaccións. O que queda claro é que avanza unha tibia renovación no seo da dereita (a ver cando concrete) e iso, pódeo facer relativamente atraínte para parte das novas xeracións, cada vez máis desideoloxizadas e afastadas dun compromiso estreito cos ideais. Facendo unha lectura desapaixoada del pode intuírse como avoga, sen ambaxes, por unha nova liña política e como nalgunha parte, incorpora retazos de inspiración poético-obamaniana adaptados á realidade galega. No asunto da lingua patina, pero colará. Non é o Feijóo da campaña. Móstrase conciliador. Non lle caen os aneis por facer loubanzas a insignes intelectuais galeguistas, coma Vicente Risco, Ramón Piñeiro, ou outros. Non dubida un segundo en calificala etapa franquista coma unha longa noite de pedra. Non lle treme o pulso á hora de apropiarse de conceptos e reivindicacións tradicionalmente defendidas dende o outro lado, coma a igualdade de xénero, ou o desenvolvemento sostible.

En principio, a situación de crise xoga no seu favor e xa bota a bola enriba do tellado do Goberno de Madrid, parapetándose sen pudor, e gañando tempo. Anuncia que a condición sine quao non para aprobar un novo Estatuto é que respete a futura sentenza do Tribunal Constitucional sobor do Estatut catalá, o que significa que non temos porque aspirar a dotarnos dalgo menor...Ven para quedarse. Non caian na tentación de subestimalo!.

Manifesto 78º aniversario II República (XSG)

Fai 78 anos materializáronse as esperanzas de millóns de demócratas que xamais puideran saberse donos e señores dos seus designios políticos cando o 14 de abril de 1931 España di si ó progreso e a democracia coa proclamación da II República.

A vitoria dos republicanos nas eleccións municipais celebradas dous días antes, fai comprender a Alfonso XIII que o pobo xa non quere ser reinado, abocándoo o exilio e permitindo que a II República Española se presentara como unha realidade allea a toda imposición violenta. A Comunidade Internacional admirou a lección de civismo dos/as españois, que lograban instaurar a democracia co exercicio do voto.

Dende ese momento e ata o estoupido da Guerra Civil xa non houbo pobo deste ou doutro rei, senón cidadáns. Xa non houbo máis príncipes nin princesas e si un único soberano: o pobo.

O aniversario da II República é o anual recordatorio dos nosos inescusables referentes ideolóxicos, a clave de bóveda que soporta a construción histórica do noso ideario político.

As nosas reivindicacións nunca se escoitaron tan alto como na cita electoral do ano 36. Os que coa súa dedicación comezaron o camiño da transformación dunha España obsoleta e case estamental son e serán sempre os nosos referentes más enérxicos, o paradigma da entrega e a loita pola igualdade.

A nosa organización é a testemuña de que os valores que sustentaron esta etapa preclara da nosa historia seguen latentes na sociedade. A xustiza, a liberdade, a igualdade, a fraternidade entre os pobos... son principios que impregnan o ideario político dos e das cidadáns de esquerdas, e pretender desvincular a consecución material dos mesmos do ínterim 1931-1936 é desnaturalizar as nosas reivindicacións.

No ano 1931 emprendéronse reformas que puideron converter a España en referente do progreso mundial se a vontade dos e das cidadáns nas eleccións do ano 36 non fose secuestrada e enreixada durante case corenta anos. Pero as XSG sabemos que a sociedade xa non está cega, xorda e muda, sabemos que defender os valores que sustentaron as reformas emprendidas por Azaña é defender a igualdade entre homes e mulleres, a separación entre Igrexa e Estado, a solidariedade e a pluralidade.

Por todo isto enaltecemos este acontecemento histórico como o temperán produto da dignidade democrática dos e das cidadáns, como o resultado da necesidade de progreso e xustiza.

Xuventudes Socialistas de Galicia entende que a igualdade debe facerse extensiva ata reflectirse sobre a máis alta representación do Estado, pois o noso espírito bebe dos ideais que espertaron do seu letargo ós cidadáns españois que ese 12 de abril acudiron en masa (cunha participación do 70%) a decidir sobre o seu presente, a decidir República.

Como xóvenes albergamos a esperanza de amencer nun futuro realmente xusto, no que non caiba ningunha discriminación, e igual que o 12 de abril de 1931 acudiremos ás furnas alá onde a solidariedade, a igualdade, a xustiza e o progreso precisen de nós.

Saúde e república!

Romance do 16 de febreiro. Anónimo.

Foi no ano trinta e nove,

foi no primeiro de abril,

cando a barbarie franquista

entrou ladrando en Madrid.

Ladrando contra as bandeiras

do dezaseis de febreiro

e ouveando polas calles

os seus instintos máis negros;

burlándose da República

e, con fero fanatismo,

pregoando que xa nunca

habería Socialismo.

Pero na España de Franco,

sempre ó fascismo proclive,

aínda hai xentes entre os nosos

que, pese os tempos terribles,

non perden as esperanzas,

e hai unha voz que lles di:

"Sodes soldados vencidos

dun Exército invencible"

Obama y ETA

La era Obama pudiera coincidir con el final real de una ETA en declive operativo y funcional. Posiblemente sea esta una aseveración acientífica y voluntarista producto de una tarde de Viernes Santo pero ocurre que la organización criminal, combatida en todos los ámbitos desde el momento en el que se presenta el ciclo histórico desencadenante del absoluto, y global, rechazo a los grupos terroristas antisistema (11-S) ha ido agotando irremediablemente, por su cerrazón y obsolescencia de referentes, las ínfimas oportunidades de las que disponía para obtener rédito político alguno siendo además, la antítesis de lo que la nueva etapa prefigura. De producirse algún cambio en Euskadi en el futuro, no sería ya nunca como resultado de la presión y destrucción emancipatoria de la banda, si no de la aceptación y del acuerdo dentro, y en torno, a la pluralidad de una sociedad civil madura que aborrece, muy mayoritariamente, sus actuaciones y mediatas aspiraciones.

Las recientes manifestaciones públicas del Presidente de los EEUU en Turquía: “EEUU no es una nación cristiana, judía o musulmana y nunca ha estado, ni estará, en guerra contra el Islam” instauran un evidente giro doctrinal, que impregnará la siguiente década. Apuestan por el desestimiento de abordar mediante el enfrentamiento y la violencia institucionalizada la existencia de conflictos en los que el nivel de fanatismo ideológico, religioso o de identidad desborda lo común. Otra forma de entender estas problemáticas parece abrirse camino desde el respeto a las disidencias minoritarias no-violentas, de cuya inclusión depende, en buena medida, el éxito democrático.

Han sido pues, palabras de distensión acompañadas de gestos y compromisos (hacia Irán, Moscú, Caracas, La Habana o el Islam), que deberían tenerse muy en cuenta respeto de la cuestión vasca (dentro de su particularidad), instrumentalizada durante las últimas cuatro décadas por un movimiento social sobreideologizado y pseudoreligioso, telederigido por la vanguardia, que presenta la alternativa para su pueblo sobre la base de una obsesiva preservación de la autenticidad y pureza tradicional-racial, sostenida en un pasado mitológico orientado hacia la liberación nacional-popular. El presente y el futuro son incompatibles con esta retórica, estos fines (asentados en estos pilares exclusivistas) y estos valores.

Entendemento

Hai moito máis que unha simple foto detrás da imaxe esperada. Supón un cambio de rumbo nas relacións bilaterais, e percíbese un clima de entendemento sobre a maneira de comprendela realidade do mundo e abordalos problemas globais. Unha imaxe que representa a lealdade entre aliados, dende o plano do respeto e a admiración mútua, e non dende a sumisión folclórica. Significa a volta á normalidade dentro do extenso e ambivalente historial de relacións entre ambos países. Os dous mandatarios sintonizan. Priorizan o interese dos seus países, pero saben da nova realidade e da necesidade dunha gobernanza multilateral e sensible, pero firme. A visión de que o mundo ten que cambiar a mellor, e debe ser máis xusto, máis sostible e máis habitable fai que o entendemento sexa doado entre dous dirixentes con afinidade xeneracional e ideolóxica.

Cumio esperado

A semana do repentino falecemento de Raúl Alfonsín estaba marcada, dende o cumio de Washington, polos gobernos das maiores potencias mundiais no calendario fixado para a folla de ruta a seguir co inaplazable obxectivo de intentar superala crise e relanzala enferma economía global.

A cita foi Londres, e a magnitude da problemática á que se fai obrigatorio facer fronte é dunha transcendencia singular tendo en conta a situación, nunca vista nos últimos decenios. Supón a posta de largo no plano internacional do esperado Obama e para algúns, córrese o risco de que aconteza como puidera suceder coa súa propia figura: que as altísimas expectativas acumuladas se poidan frustrar e non se chegue a acordos concretos e funcionais, que refloten o desenvolvemento natural e normalizado do sistema.

Economistas e analistas do mundo enteiro manteñen os ollos atentamente suxeitos no que vaia acontecer a partir destas datas xa que hai quen afirma que, así como Alfonsín foi peza esencial para dar carpetazo á ditadura militar arxentina e facela transición, evitando así novos golpes de estado naquel país, os reunidos en Londres teñen ante sí o reto de establecelas medidas adecuadas para asentalas bases dun futuro que non permita outro golpe de man do capitalismo sen freno. Pode supoñela transición dun modelo depredador a outro máis racional, que teña en conta a puxanza e importancia das economías emerxentes do segundo mundo e o seu peso na estabilidade económica e xeopolítica para os próximos anos, entre outras cousas.

A axenda é apretadísima para os líderes, e nela vese como se están a recompoñer e reposicionar alianzas, e como se consolidan eixos que marcarán o xogo de poder no seo dos organismos internacionais. O papel de España, que a priori puidera parecer secundario, adquire relevancia posto que está sendo conciliador, mediador e actúa de ponte entre posturas que defenden arraigadas tradicións (non só xurídicas ou filosóficas) e modalidades de entendela realidade socioeconómica. Aproveitar ou non a oportunidade marcará o rumbo do papel que España poida desempeñar nos procesos de toma de decisións.

Maioría natural

George Lakoff é un lingüista e analista político norteamericano, do máis relevante e influínte do panorama global. O seu obxectivo primordial é desmontalos artificios demagóxicos da dereita, ofrecendo ideas coa fin de articular un discurso efectivo para a esquerda moderna, con tantas dificultades para chegar ós cidadáns. No seu último traballo de renome internacional Puntos de reflexión recolle doce grandes propostas co ánimo de que a esquerda triunfe nas batallas electorais, traducidas en trampas nas que non debera caer.

Tamén incorpora categorías novidosas para identificar preferencias ideolóxicas no seo do electorado, como conservadores parciais ou progresistas parciais (ademáis de indecisos) partindo da valoración de que non existe o centro ideolóxico (é un mito), e de que a moderación non debera confundirse co que identifica como biconceptualismo. Segundo esta aportación, moitos somos biconceptuais (pero non de centro) pois podemos vivir conforme a valores progresistas e ter unha visión conservadora do mundo, ou viceversa.

Toda esta teorización, tan resumida aquí, sérvelle para extraer a moralexa de que o grande capital a explotar por parte da esquerda é conseguir manterse fiel ós seus valores de maneira valente, auténtica e honesta, por moitas doses de pragmatismo que se poidan incorporar. Salvando as diferencias entre a política norteamericana e a galega, e constatando as peculiaridades innegables desta última, pódese entender que unha das leccións recibidas co resultado do 1-M foi que a esquerda galega non foi quen de zafarse das trampas nas que a dereita renovada de Feijoo a forzou a tropezar. Tampouco soubo trasladala súa propia mensaxe (confundindo ó electorado e confundíndose a sí mesma) deixando á marxe diferencias de matiz enriquecedoras, pero case nunca insalvables.

O reto para o futuro, e o que debera facer ser optimista á oposición parlamentaria, é a posibilidade de chegar por fin a un acordo de convivencia e entendemento mutuo, xunto cunha decidida posta en común de valores e mínimos compartidos para así, construír unha alternativa crible e fiable para aqueles galegos que, aínda sendo biconceptuais de nacemento, non son conservadores e que, diga Fraga o que diga, non son a maioría natural do país.

Pachi non é Patxi

Hai responsables políticos que parecen non querer entendelas mensaxes da cidadanía activa e, ás veces, dámonos conta de que vivimos nunha Democracia a medio construír, que se atopa na preadolescencia constante, con políticos acomodaticios e instalados nunha sorte de burbulla autista. Falta cultura crítica e sobra apego polo poder. Un pensa que o republicanismo é algo que vai máis aló do mero simbolismo: carecemos pois, de suficientes activos que alcen a voz e se rebelen, e sobra sumisión, cálculo e acatamento irreflexivo. A pouca xente que puidera asomalo fuciño logo é apartada ou dada por non-ouvida pois supón un perigo desleal para as forzas do stablishment.

En política os tempos son moi importantes, e os pasos a seguir soen estar marcados pola inercia exercida dende quen dispón da potestas que, como ben souberon discernir os romanos, non leva necesariamente apararellada a auctoritas. Unha cousa é a sabia prudencia, e outra o apodrecemento, a desilusión de antemán e a xordeira xeneralizada. Os medios de comunicación, en ocasións, fan o xogo a estes intereses opacos, e resulta incuestionable a súa influencia no colectivo.

Dende o día seguinte ás eleccións galegas, aquel no que Touriño deu boa mostra de honradez política dimitindo de maneira irrevocable, parece que o PSdeG ten xa un candidato oficioso e prefixado ás vindeiras eleccións, que sairá do Congreso do 25-A. Dise que na Revolución dos Cravos ninguén recibiu un disparo. Non é cuestión de nomes, ou só de caras novas. A experiencia é un grado, e ninguén cabal o nega. Por eso mesmo, a experiencia democrática nos mostra que a maquillaxe, a renovación ficticia, o anquilosamento de ideas, o aillamento e o non ser permeables socialmente é preludio de fracaso electoral inefable.

O liderado dun partido político que aspira a recuperalo poder para cambiala sociedade, e incluso ser maioritario, non pode construírse artificialmente. Ten que emerxer dun debate aberto e sosegado de fondo, e da confrontación de proxectos e visións para o futuro. Semella que, así como se impón a razón de Estado, na nosa partitocracia é tan recorrente a razón de Partido. Temos moito que aprender das vellas Democracias occidentais. Brown non é Blair, Kerry non é Obama, Almunia non é Zapatero. E Pachi non é Patxi.

Zapatero global

Vaian atizando porque xa dispoñemos de probas concluíntes para considerar a Obama dentro da inacabada nómina de herexes con endiañada vontade destructora. Atopámonos na hora do Anticristo. Gañouse por méritos propios ser posible candidato, ou mesmo sucesor, a representar unha versión mellorada da pérfida inmoralidade dun tal Zapatero. Barack, estás condenado.

Entre sectores fanatizados da sociedade americana empeza a cundilo pánico e algúns recóllense xa que, dous meses despois da toma de posesión, e sen tempo a que lle tremera o pulso, as promesas de cambio son agora decisións que están en marcha. Eso doe. Alí, periodistas do International Herald Tribune realizáronlle a primeira entrevista a bordo do Air Force One. Unha das preguntas, sen acritude e moi benintencionada, foi: “É vostede socialista?”, ó que o Presidente, incrédulo, respondeu: “eu diría que non”. Dende o Vaticano tamén se albiscan sinais de impaciencia inquisitorial pois resístense a aceptar convivir cun “Zapatero global” que apoia e financia, con diñeiro público, a investigación científica que teña como fin a posibilidade de curar enfermidades terminais para o común dos mortais. Estaría levantando así o veto imposto por oito anos de réxime evanxelista, promotor de creacionismo medievalizante e escura involución. Intolerable.

Antes propúxose levar a cabo a paulatina retirada das tropas de cruzados que tan boa labor fixeron no corazón da Mesopotamia salvaxe e eso é tamén unha afrenta, e unha traizón, ós principios da mensaxe do Deus único e verdadeiro. Outro expoñente máis do relativismo e da pobreza moral, tamén membro destacado da masonería internacional. Outro perigo para a pureza espiritual dun Occidente en franca e desasosegante decadencia. Sólo lle resta legalizalas unións de parellas dun mesmo sexo para desvirtuar a eterna e inamovible institución familiar, derrubando definitivamente os cimentos da impoluta nación dos pioneiros, das ánimas elexidas que fuxiron dunha Europa irrecuperable para erguer o paraíso na Terra. Ambos, Zapatero e Obama, son producto da dexeneración á que as masas chegan cando non lles deixan aferrarse ó único que conquire a súa salvación.

En definitiva: sin querelo, o apocalíptico Vaticano bótalle unha man ó Presidente do Goberno, no seu momento máis baixo.

NOVO SOCIALISMO GALEGO

Será improbable que a experiencia bipartita se repita en anos logo do batacazo electoral recibido polos partidos que o integraban. O pobo galego falou alto e claro, e fixo caer un mito que considerabamos inamovible dende o comezo da autonomía, e que tamén se asumía como regra xeral: a mobilización non favorece necesariamente á esquerda. Houbo maior participación que nunca e polo tanto, a victoria popular é incontestable. Os galegos quixeron, novamente, un cambio de rumbo e os derrotados non deberan facer análises equivocadas. Demostrouse, como algúns alertaban, que a campaña estivo mal plantexada e peor desenvolvida dende as forzas de goberno, e foi sucia (pero intelixente) a do PPdeG.

As mensaxes repetidas, en forma de mentiras e medias verdades, calaron fondo nunha opinión pública receptiva e sensibilizada co momento económico. Así emerxe o cambio profundo nas sociedades, e a “revolución conservadora”. Paseniño, pero con todo de cara para asentarse no medio prazo.

O socialismo galego queda tocado porque defraudou, pero ten a capacidade para reinventarse se traballa arreo, e posibilidades de recuperala Xunta nun horizonte próximo. Só ten que ser honesto e fiel ós seus ideais, avaliar as deficiencias e disfuncións, e correxilo rumbo actual. Debera mostrarse cercano, comunicarse máis e mellor reverdecendo as súas bases, formalas, trasladala mensaxe incidindo no que é forte, e penso que ser moito máis autónomo respecto do PSOE. Ten que anticiparse ás demandas sociais e ver que o panorama se está reposicionando se non quere levar outro revés nas eleccións municipais, especialmente en áreas urbanas. Recuperar efectivamente o galeguismo como seña de identidade propia, facelo visible, e redobrar o compromiso co país para entendelo mellor en toda a súa extensión e pluralidade é unha tarefa crucial para a súa supervivencia, e unha oportunidade para medrar en apoios.

Se a esto se lle suma ser o referente da esquerda sociolóxica, dos traballadores, e de amplas capas de poboación en situación desfavorable, o mesmo estado da economía global pode ser a táboa na que apoiarse para volver. O BNG da viaxe ó centro podería estar tentado de camiñar ás orixes, e aí abriríase unha porta para que o socialismo galego consolidase un novo caladoiro.