Ética para Savater

A semana pasada indignáronme as disertacións sobre o idioma da moza que se encontra (voluntariamente, ollo!) privada de liberdade e interna no programa-lixo por antonomasia. Antoxábase insuperable a sensación de vergoña allea que un pode experimentar cando escoita a unha compatriota mofarse de si mesma e do significado da cultura de seu, aínda sendo libre para renegar dela. Pero trabuqueime. Nótase ben que nos atopamos mergullados nun estado de irracionalidade permanente que afecta a camadas amplas de poboación. Na vida social e pública actual acontecen feitos que sorprenderían mesmo aos que lles caeu en desgraza pasar o resto dos días nun centro psiquiátrico. Moitos, probablemente porque aplicaron de xeito innato mecanismos de autodefensa, ao achar que os verdadeiramente necesitados de axuda son parte substancial dos que están fóra.

Fernando Savater: filósofo, ensaista... Un cidadán que se lle supoñía clinicamente san aínda que sexa ben coñecida a súa excéntrica traxectoria. Alguén a quen se lle supón tamén sensibilidade, ademáis dunha capacidade notable de análise e de resposta por encima da media, fixo unhas declaracións en Telecinco (estará maldita ou é que o espírito de Berlusconi o anega todo?) que espantan logo de todo o acontecido. Reproduzo literalmente para quen tivo a fortuna de non escoitalo á maña en directo e confundilo cunha lagaña endemoñada: (sobre a historia recente da violencia en Euskadi) “No sólo no estoy enojado con todo esto, si no que lo agradezco. A mi me ha dado 15 o 20 años de juventud. Cuando terminó el franquismo probablemente me hubiera dedicado a mis libritos (...) bueno, gracias al terrorismo he podido mantenerme vivo, activo, metido en política, haciendo actividades de joven (...). Yo, personalmente, me he divertido mucho”.

O bo de Amador tivo que ficar abraiado con este “xesto pola paz” e maxistral lección de ética, e de estética, do seu pai. Unha aportación ao diálogo, ao entendemento e á non-violencia definitiva. De sete estalos. Unha mostra inmensa de compromiso e respecto polos milleiros de persoas que sufriron as consecuencias derivadas da anacrónica loita de ETA e do conflito.

Cando observo, coas limitacións e deformacións propias do material que recibimos, o que acontece en boa parte do mundo islámico, sen dúbida o momento mais epocal que se recorda (maior que os acontecementos do 11-S e o que veu despois) dende 1989, pregúntome que se fixo mal en España para que certa xente se encontre sumida neste estado de alarmante impostura. Un tira de hemeroteca ou de vellas gravacións e chega a sentir nostalxia por momentos non-vividos. Algo que incomoda especialmente, por antinatural. Será debido á romántica narración do pasado pero é doado intuír o inmediato post-franquismo como unha etapa de evidentes dificultades e, ao tempo, de ilusións, mobilizacións e compañeirismo. De posicións ideolóxicas extremadas e utópicas pero, á vez, mais tolerantes coa diversidade, coa pluralidade e co outro. Con confianza na construcción colectiva do futuro. Exactamente como o que sentirán agora millóns de almas empurrando ata o martirio por conquerir sociedades xustas, libres e participativas nunha especie de orxía cega, valente, arriscada. Como adolescente.

Aquela España proxectaba esa imaxe transgresora e de fame por descubrilo mundo e descubrirse a si mesma. Se nos paramos a escoitar hoxe a parte da súa suposta intelectualidade (coma Savater, Sanchez Dragó...) ou a outra xente idiotizada e alimentada por estes traidores do pensamento, semella unha vella cascarrabias que se estoxou a si mesma e pide a berros reinventarse cando, en realidade, soamente é un bebé democrático. Algo falla, pero descoñezo o que é. E ti?

Xornal

MundoGaliza

The mistery of de basques/We´re catalans/E nós?

....a min aquí fáltame algo...saberá Feijóo onde atopalo? ou recurrimos a Gadis?

Precampaña: Menudo bajón!

“Españoles y españolas, ciudadanos hartos del paro y de la crisis económica, de la crisis de valores y de la crisis social, de la crisis política y de la depresión institucional, ¿habéis visto Egipto? El pueblo, cuando quiere, puede, y el pueblo español quiere”. Este exabrupto, unha invitación implícita a subvertir a orde constitucional, non é unha sentenza de Gil Robles alá por 1936 nin tampouco unha arenga nostálxica do Blas Piñar de turno, non. Aínda que soe extravagante pronunciouna hai pouco un dirixente dun suposto partido de centro-dereita europeo chamado a ser alternativa no goberno, nun concorrido acto de precampaña electoral. Son verbas que flanquean a legalidade e ultrapasan os límites da decencia e a responsabilidade política. Pero saiamos da caverna, sacudamos as pantasmas en forma de camisas azuis desfilando vitoriosas, xugos e frechas, Azores (falo do iate e non das illas) e vaiamos a asuntos amables e de entretemento. Esteban González Pons aburre ás ovellas.

Xa que vivimos na era do hedonismo postmaterialista falemos de banalidades e non deixemos traballar á cabeza. Total, o pasado e o futuro non importan, non existen, e o presente está ben fodido. É moito máis rentable a amnesia tutelada e xeralizada. Para algúns é unha boa inversión agora que o tema das altas finanzas vai un chisco peor.

E digo eu: que pesados son os cataláns, non? Sempre coa teima de mostrar o seu feito diferencial, falarnos de “cousas serias” e esas parvadas. Das que non interesan a ninguén, vaia. Ata teñen unha puxante industria cinematográfica propia! Non lles chegaba con fachendar de Guardiola, pendurarse uns enriba doutros facendo castelos humanos ou comer caracois? Pois non, atrévense con todo. A onde quererán chegar?

Resulta que acendo o bendito televisor e vexo como un filme sobre a Guerra Civil en Catalunya, e feito por enteiro na súa lingua (¿ou será un acento?) triunfa na gala dos premios Goya do cine. O que me faltaba! Nese preciso intre deume “un bajón” impresionante, de campeonato. Algo semellante ao que sinto cando vou camiñando pola rúa asubiando a última bulería de Bisbal e vexo pasar unha rapaza feitiña pero que, ao final, á moi pailaroca, dalle por falar galego. Bueno, eso se non é de Lugo, claro. Alí son tan brutiñas, as miñaxoias, que non hai quen as entenda. Ata din ghato en vez de gato (¿ou será pola costa?). É o mesmo, son todas iguais. Empecei a “dispersarme” tanto que notei como se me estivesen fervendo os miolos. Tiven que cambiar de canle inmediatemente. Menos mal que había algo para desconectar 24 horas seguidas: xente deitada no chan, sen apurarse. Estes son dos meus, pensei. A esas horas era o máis parecido aos documentais da dúas da sobremesa. Non se despiollan entre eles porque me teñen dito que lles dan diñeiro para o xabón, pero sentinme moi identificado. Son tan normais...

E alí estaba conversando animadamente unha rapaza desas que enfeitizan, desacomplexada, das normais (non unha extremista desas que andan por aí soltas), das que facía trampas na escola (tanto copiaba nos exames como trocaba os libros de texto en galego por outros que se entenderan mellor) e encima era galega coma min! Cantas verdades dixo en pouco tempo! Explicoulle perfectamente á compañeira a esquizofrénica realidade sociolingüística do país. Esa inxustiza permanente e estado de absoluta imposición e conculcación de dereitos dos castelanfalantes, que tan ben soubo denunciar Galicia Bilingüe. Aí dinme conta por fin que, aínda que Esteban González Pons é algo soso, ten mais razón ca un santo...

Xornal

MundoGaliza

11-02-2011

O pobo exipcio conseguiu escribir unha páxina dourada na historia universal, e gañou o seu futuro. Pase o que pase naquel país e na súa contorna a partir do día de hoxe merece celebrar, como noutrora outros pobos do mundo o fixeron, a súa liberación e o derrocamento da tiranía. Quedan moitas outras por caer, teñan por fora a cor que teñan.

Wikirrevolucións?

É unha pregunta que fascina a moreas de pensadores do planeta dende que as redes sociais forman parte das nosas vidas, alá por 2008: son unha ferramenta con potencial para mudalo estado das cousas no mundo ou non? A resposta non é tan sinxela aínda que as mentes e o xeito no que abordamos “a realidade” xa cambiou. Para uns simplemente mudaron as canles de comunicación e, ao igual que a Revolución Francesa non foi a revolución da imprenta, as que hoxe se suceden e estánse xestando no mundo árabe (Tunisia, Exipto e expectativas de estenderse tal cal efecto dominó polo Magreb, Siria, Yemen, Xordania...) non son revolucións Twitter, Wikileaks ou Facebook strictu sensu. O importante é a revolución en sí mesma e as causas de sempre: o substrato de miseria, corrupción, despotismo e ausencia de dereitos e liberdades que subxace no seo dunha civilización enteira, cos seus matices particulares.

Para outros como Manuel Castells a estrutura social das revoltas, determinada por unha horizontalidade e desxerarquización distribuída e sen centro recorda a un sistema Wiki, e o compoñente tecnolóxico representa un desencadenante e potenciador ineludible sen obviar de ningunha maneira os outros aspectos sinalados. Coa mocidade urbana como vangarda e protagonista do pulo revolucionario. Descontento acumulado durante décadas. Feito que, por outra banda, é unha constante reproducida nos estalidos sociais en todo tempo e lugar. Concordo mais coa última visión, por ser omnicomprensiva, e prognostico que nos vindeiros anos crecerá o seu influxo noutras facetas da vida e das relacións sociais, para ben e para mal. Aparecerán aqueles que, dende o poder incorrectamente concibido, restrinxan (como aconteceu en China respecto da crise exipcia por medo ao contaxio ou como acontece en Cuba, ou noutros lugares) pero cada vez é mais difícil conter a marea de interrelacións por esta vía, aparecendo fórmulas alternativas para combater a censura.

Se ollamos atrás, deberiamos recuperar a campaña presidencial norteamericana como o fito histórico que abriu unha xeira dixital e 2.0 na maneira de entender a mobilización en chave política, texendo redes de solidariedade e facilitando a transmisión de información ou o lanzamento de mensaxes que trascendan e inflúan ao conxunto da opinión pública. Aquela campaña deu comezo á aceptación maioritaria de conceptos como ciberpolítica ou ciberactivismo, sendo certo que o uso de blogs era anterior. Das pantallas á rúa. Recordemos o caso das recentes revoltas na teocracia iraní e o determinantes que foron para retransmitir, en tempo real, a variedade de sucesos acaecidos en Teherán. Estamos pois ante a aparición dunha nova orde, pode que da cuarta onda democratizadora despois das producidas no sur de Europa (Portugal, España, Grecia), en latinoamérica e nas repúblicas ex-soviéticas, pero cos riscos propios das relacións co islamismo mais radical. Agora nace dos pobos dos países árabes (e ven da man dun maior acceso ás comunicacións), os exércitos semellan estar escoitando as reivindicacións, estando mais preto deles ca duns dirixentes ilexítimos. Uns fuxen, outros resístense poñendo en risco a estabilidade e a convivenza, e outros maniobran para evitar o que é inevitable.

E a situación xeopolítica é de gran interese pois cadra cunha crise económica global nun contexto de reordenación dos centros de poder e de auxe do fanatismo e a desigualdade, coincidindo tamén cunha nova forma de entender as relacións internacionais, alomenos no plano teórico, despois da escura e violenta era-Bush (de imposición esóxena da Democracia), e dende que Barack Obama pronunciara n´O Cairo (curiosamente) un discurso histórico para as relacións entre Occidente e o mundo musulmán.

MundoGaliza

Xornal

Monolitismo ou dinamismo

Nestes días de polémica arredor do uso das linguas cooficiais no Senado, foro de representación interterritorial e lugar que debera recoñecer a realidade dunha cidadanía multicultural e multilingüe, asáltanme unha chea de reflexións: a maioría delas rebélanme porque compróbase a pervivencia (un deja vù a cabalo da crise) do relato mais rancio e ultranacionalista daquela España, una grande y libre que a miña xeración cría soterrada baixo unha lousa de 1500 kilos, no Valle de los Caídos. Aquela escura, exasperantemente uniformizadora, conservadora e monolítica España que se negou a sí mesma e que intentou construír a súa razón de ser a sangue e fogo mediante o sometemento e a estigmatización de parte da poboación que explicitaba as súas particulares manifestacións socioculturais, exaltando outras para convertilas obrigatoriamente en “comúns”.

Pode que este non sexa o momento idóneo para implementar medidas que supoñen custes adicionais pero sendo honestos e sensatos, comparativamente, non representa un gasto inasumible. E por riba, normaliza o emprego duns idiomas tan respectables, vivos e útiles como é o fermoso idioma de Cervantes. Mais ou menos normalizados nos seus lugares respectivos pero considerados unha ameaza no resto. Daí o convinte e pedagóxico da decisión. A intolerancia, o racismo e a pretendida superioridade funcionan sempre como síntomas das sociedades enfermas e son xermolo do consentimento das maiores atrocidades que recorda a humanidade. Hoxe, en España, a pantasma remóvese no seu cadaleito: ben por boca(za) de Aznar contra a configuración do Estado Autonómico e co perverso pretexto da eficiencia económica, ben na ofensiva contra a salvagarda dos idiomas recoñecidos constitucionalmente. Que haxa quen poña o berro no ceo por empregar trescentos mil euros anuais nas traduccións cando se teñen gastado miles e miles de millóns en acudir ao rescate das entidades bancarias (responsables directas da situación actual) dá boa conta do que se esconde para soster os seculares argumentos do odio. Ou cando non se atalla a fraude fiscal para non incomodar aos poderosos. Ou cando se permite e se potencia un incremento maiúsculo da débeda privada e, como por arte de maxia, troca en débeda pública para que as maiorías sufran as consecuencias. Ou cando convertimos isto no paraíso do especulador sen escrúpulos.

Poderiamos mentar infinidade de casos, pero non: no subconsciente colectivo de boa parte do tradicionalismo patrio permanecen ancorados, atados e ben atados, complexos que responden ao substrato ideolóxico do xenuino fascismo español. Así de simple. Décadas de democracia para que, no lugar de recordar como exóticas estas tolemias, regresen mais vivas e “inocentes” que nunca. No nome da “liberdade”, a “racionalidade”, o “senso común”, a “eficacia”...

Mudar isto dende aquí só pode resultar coa forza dunha sociedade civil consciente e consistente, dinámica e madura, preparada, segura de sí mesma e convencida de que na defensa do local se atopa o vencello co universal. De que o bo facer non entende de nacionalidades, linguas ou fronteiras mentais. Galicia ten exemplos a eito, e en moitos ámbitos: nas artes, na política, na empresa ou na sociedade. Hai que estar orgullosos porque representan, alá onde van, un xeito de entender a galeguidade que transcende o imaxinario de complexos que a moitos atenazaba e atormentaba cando cruzaron o Telón de Grelos. No meu círculo de amizades e coñecidos, cando aparecen as dúbidas, poño como exemplo contemporáneo a dous rapaces que traballan no mundo da gastronomía: Iago Pazos e Marcos Cerqueiro. Rexentan un local dunha proxección ilimitada, Abastos 2.0, que revolucionou a maneira de entender a zona vella de Compostela dende a defensa dos productos da nosa terra, a calidade e a proximidade, e comprometidos coa cultura e a vangarda deste país. Nos vindeiros días participarán no encontro gastronómico internacional MadridFusión, cóbado con cóbado xunto aos mais afamados cociñeiros para expoñer as súas propostas innovadoras. Explicarán as chaves do seu éxito e levarán alí o acento, os aromas e a música en galego como representantes dun país que moitos seguimos soñando: aberto, dinámico, emprendedor, atrevido, moderno, desacomplexado e orgulloso de sí mesmo. Combatendo coa cabeza ben ergueita o monolitismo soxulgante dos que non nos entenden, non...

Xornal

MundoGaliza

GaliciaHoxe

Agasallo dos amigos Abastos 2.0 pola mención no artigo. Qué decir?

Boas novas dende Euskadi

Un paso mais no camiño da fin da conculcación dos Dereitos Humanos e na posibilidade de que chegue a Euskadi a normalización política, a reconciliación social e a liberdade. Unha declaración que reforza a tregua vixente, declarada hai uns meses, pero que non é suficiente para decretar o final do conflito armado. ETA sabe que o seu tempo como actor relevante rematou hai moito e a súa pervivencia só sirve para pervertir o debate político e deslexitimar unha opción ideolóxica no seo da sociedade vasca.

http://www.basquepeaceprocess.info/

Valoración de Lokarri
Noticia na BBC
Noticia en Guardian

Noticia en Gara
Noticia en Deia

Noticia en Publico
Análise de Luis Aizpeolea, en El Pais

Breve reflexión de Fermín Bouza no seu blog.

Arcadi Oliveres (moi recomendable)

Sempre as dúas almas

A finais de ano publicáronse dous artigos contrapostos sobre o resultado das eleccións en Catalunya nas liñas de Xornal de Galicia. Ámbolos dous asinados por pesos pesados do socialismo galego: PSC e PSdeG, a mans dun destacado membro do anterior goberno de progreso, Méndez Romeu, e unha extensa e atinada análise feita por Xoaquín F. Leiceaga baixo o título Cataluña e nós. Compartían interese comparativo mais discrepaban notablemente no fondo e na mensaxe, tanto para consumo interno-partidario como cara fóra. O segundo semellaba unha contundente e nada casual resposta ao primeiro. Por esas datas tamén publicou Emilio P. Touriño en El País De elecciones y coaliciones, o cal contiña máis similitudes co espírito do que Leiceaga defendía que co que pode desprenderse do redactado polo ex-conselleiro de Presidencia do seu propio goberno. Todo isto foi interpretado nun maxistral artigo de opinión de Anxo Guerreiro que saíu a posteriori no xornal do Grupo Prisa, e que recomendo.

A vontade de Méndez Romeu, cun certo prexuízo ideolóxico e algunhas valoracións e interpretacións do acaecido cuestionables, consistiu en transmitir á opinión pública o esgotamento das coalicións por resultar estas, supostamente e sempre segundo a súa teoría, prexudiciais para os intereses electorais do PSOE como se “mostrou” nos resultados en Galicia e Catalunya. A intencionalidade é clara e diáfana, e non atende á multiplicidade de causas que arroxaron os resultados nun e noutro lugar. Representa a opinión de alguén que, lexitimamente, aspira a que o PSdeG sexa quen de gobernar en solitario sendo un acontecemento que, dadas as actuais circunstancias sociopolíticas, se revelaría como unha improbable e lonxana hipótese na maioría dos concellos e a nivel autonómico.

Leiceaga e Touriño sostiveron dun xeito consistente e mellor argumentado a tese contraria: a aposta polo entendemento e a defensa da cultura do pacto como única alternativa plausible aos gobernos do PPdeG. Intentar o xiro estratéxico proposto por Méndez Romeu condenaría aos cidadáns galegos que non son nin se senten reflectidos nas políticas de dereitas a sucesivos gobernos populares alomenos por un bo espazo de tempo, e enviaría unha perigosa sinal de confusión a todos aqueles que veñen traballando na liña de artellar canles de colaboración dentro do tecido social e político da esquerda galega. Puidera dicirse que aquelo que naceu con Nunca Mais ou antes, e logo se trasladou a outros ámbitos das reivindicacións e da articulación de propostas, atópase ameazado por mor de intereses curtoplacistas dende algúns sectores dirixentes do PSdeG (e do BNG) que prefiren desmarcarse do que tanto tardou en tecerse e tan bo resultado deu (salvando os erros propios da acción de goberno, evitables, e dos cales deberan aprender), pero que resiste e atopa substancialmente maior acomodo e comprensión na base que nas alturas.

Todo isto ven a conto de algo que non sempre se recorda, e incluso algúns teiman en “superar”, e outros intentan “explotar”: o PSOE é un partido organicamente federal, e nominalmente federalista, e nas nacionalidades históricas convive coas contradicións inherentes ao feito de inserirse nas realidades nacionais (pre)existentes, presentando tensións internas entre lealdades identitarias que outros fomentan como incompatibles pero que tamén, todo hai que dicilo, mobilizan ao electorado en menor medida, por regla xeral, que o cleavage esquerda-dereita. As recorrentes “dúas almas”. Moi especialmente no caso da historia da construción do socialismo catalán. Dito isto, non é de estrañar tampouco (para outros si) o caso da incorporación do socialista Ferran Mascarell ao Govern “transversal” de Artur Mas. Un goberno maioritario concibido dende a óptica da concentración para combatela crise e afrontar o que se deu en chamar a “transición nacional” cara a independencia (económica). Goberno que integra dende un organizador das consultas soberanistas a unha avogada do Estado que as impugnaba, pasando por case toda a gama de sensibilidades da pluralidade enriquecedora e dinámica da sociedade catalana. Por outra banda reaparecen voces no seo do PSC (Pia Bosch, Montserrat Tura, Antoni Castells, Ernest Maragall, et ál) que reclaman autonomía efectiva respecto do PSOE, acompañado dunha volta ao catalanismo convencido, mesmo coa posibilidade aberta de acadar grupo propio en Madrid. As dúas almas...

No Xornal

No GaliciaHoxe

En MundoGaliza.com

Para acompañar, todo un descubremento: Anari-Harriak

A experiencia de Belén Regueira. Neofalante

Neofalantes. Belén Regueira from Sr. Verme on Vimeo.

A xornalista Belén Regueira conta a súa experiencia persoal, os seus medos, a súa valentía, o seu proceso de autodeterminación persoal e concienciación a respecto da súa condición de neofalante en lingua galega. Chea de bo humor. Maxistral.

"Galicia será neofalante ou non será galegofalante"

Lección dun sabio

Contrattacando / José Luis Sampedro from ATTAC.TV on Vimeo.

Jose Luis Sampedro impartindo unha clase maxistral en 15 minutos. Moi recomendable.

WikiRebels

Documental da televisión sueca sobre Wikileaks con subtitulos en castelán. Para acceder a estes débese ir á páxina de Youtube e picar na barra, abaixo, onde pon CC. Indispensable.

(re) Nace o MEU

O mércores 15 foi a Asamblea Nacional Constituínte do Movemento Estudantil Universitario na aula 2 da Facultade de Medicina ante mais de 100 persoas. Organización plural, aberta e de vocación integradora e maioritaria. Pulará pola defensa dunha universidade pública, única, galega, internacional, cogobernada e corresponsable. Algunhas destas propostas son certamente revolucionarias e innovadoras dentro do estudantado organizado.

Pode supor tamén o nacemento dunha experiencia organizativa verdadeiramente transversal e independente das consignas partidarias.

Foi elexido Anxo Teixeiro como Voceiro Nacional. No acto de peche interviron Sergio Folgueira, novo responsable de Organización, o propio Anxo Teixeiro, Xoán Bascuas (membro da Executiva Nacional do BNG), a concelleira de educación de Santiago de Compostela Mercedes Rosón (PSdeG), diversos colectivos e eu mesmo como novo Responsable Nacional de Ideas. A Executiva Nacional estará formada por 7 membros (na foto saen 6)

Páxina web: movemento.eu (con informacións, documentos, etc...)

Prensa:-http://www.galiciahoxe.com/vivir-hoxe-aulas/gh/meu-renace-estudante-no-centrodo-sistema/idEdicion-2010-12-16/idNoticia-621274/

-http://www.lavozdegalicia.es/santiago/2010/12/15/0003_8910207.htm

-http://www.lavozdegalicia.es/santiago/2010/12/16/0003_8912079.htm

-http://www.galiciahoxe.com/vivir-hoxe-aulas/gh/anxo-teixeiro-fernandez-estamos-cansos-politicos-metan-focinos-nas-organizacions-estudantis/idEdicion-2010-10-28/idNoticia-604948/

(repaso histórico)-http://www.galiciahoxe.com/vivir-hoxe-aulas/gh/caf-gran-escola-politicos-esquerda/idEdicion-2010-10-13/idNoticia-599642/

A miña intervención na clausura: http://www.scribd.com/doc/45296719/Intervencion-Asamblea-Nacional-Constituinte-MEU

O caso da web Wikileaks

A primeira gran guerra cibernética global líbrase na rede dende a detención do fundador de Wikileaks, Julien Assange. Nos últimos días intúese calma tensa, unha tregua tácita, pero as hostilidades rebrotarán e manteránse por bastante tempo. Seguramente non vaian estritamente ligadas ao futuro legal do controvertido xornalista australiano e continuarán de xeito indefinido aínda que ese aspecto terá incidencia na intensidade dos movementos. É unha liorta entre o poder constituído, establecido, e unha masa inxente de poboación que atopou un medio (internet) que lle permite fiscalizalo e controlalo mais e mellor. Por eso se resiste e se resistirá.

Para uns Assange é un heroe, o paladín da liberdade de expresión que fixo tremer a estabilidade e a credibilidade dos sistemas de protección de datos e de información confidencial da maior potencia hexemónica dende que o mundo é mundo, cos danos colaterais que leva aparellados para terceiros e para a liberdade de prensa poñendo en risco a súa propia liberdade. Mesmo a súa integridade física. O home que mais cambiou o curso da historia nos últimos tempos.

Inspira a unha lexión de ciberactivistas dispostos a vingar a súa detención con ataques a páxinas web e servidores considerados colaboracionistas co oscurantismo dos gobernos e organizacións ás que non lles interesa a aparición de Wikileaks, ou ferramentas similares que xa están saíndo á luz. Dende o anonimato embárcanse nunha cruzada de claro contido épico: miles de David fronte a Goliath. Horizontalidade fronte a verticalidade. Semellan os anarquistas revolucionarios do primeiro terzo do século XX, aqueles que tanto deron que falar tamén nas barricadas de España, pero sen autoridade nin xerarquía interna. Sen constructo ideolóxico definido. Nin Patria, nin Deus, nin Amo. Só os aglutina a loita fronte a calquera tentación por restrinxir o libre acceso á rede, ás comunicacións e aos seus contidos. Aínda que o que está en xogo vai máis aló e tamén reivindican o dereito a ser informados con independencia, imparcialidade e un mínimo de rigor. Algo que estivo moi cuestionado nas últimas décadas, salvo contadas excepcións. Transparencia. Reclaman ser determinantes, partícipes e donos da súa propia historia.

O principal símbolo identificativo é a máscara do personaxe central de “V de Vendetta”, aquel marabilloso filme baseado na banda deseñada e no conspirador inglés do século XVII Guy Fawkes, e ambientado nun futuro distópico raiano no ambiente totalitario da obra capital de George Orwell: 1984. Aquela na que aparecían desenmascarados os tres slogans reais do Partido que todo o controlaba, as intencións do Gran Irmán: “A guerra é a paz, a liberdade é a exclavitude, a ignorancia é a forza”. Convértense en piratas informáticos capaces de botar abaixo, ameazar, inutilizar ou dificultar o funcionamento normalizado da páxina web da Fiscalía sueca, de Sarah Palin ou a de xigantes como Mastercard ou Twitter.

Para outros Assange é ou ben a aparición do Anticristo ou ben un títere ao servizo dunha simple cortina de fume orquestada dende os centros de poder do imperio con fins inconfesables. Pero os efectos dos que pensan o primeiro xa se están vendo: para determinados colectivos dos EUA, no día de hoxe, vai ser imposible acceder ás direccións electrónicas de The Guardian, The New York Times ou de calquera outro medio que publique cables diplomáticos. Será o preludio dunha restricción masiva e xeralizada? Aí está o cerne do conflito. E os cidadáns teñen moito que perder na súa resolución. Semella claro que o fenómeno que estamos vivindo evidencia ata que punto está podre o sistema e a alta política, as relacións económicas, o interese das guerras, o intento por silenciar o periodismo...Estáse poñendo case todo en cuestión e terá grandes repercusións de cara ao futuro na forma de gobernar e de entender o exercicio do poder nun escenario fondamente cambiante e inestable. Acabamos de entrar, agora sí, no século XXI.

Xornal:http://www.xornal.com/opinions/2010/12/16/Opinion/caso-da-web-wikileaks/2010121517171700126.html

MundoGaliza:http://www.mundogaliza.com/index.phpoption=com_content&view=article&id=10109:loitando-fronte-ao-gran-irman&catid=104:millan-fernandez&Itemid=2431

Para acompañar: Steve Earle-The revolution stars now

Wikileaks en guerra

Un futuro cyberpunk semella manifestarse perante os teus ollos. Fai xa anos que se ven especulando dende o mundo académico, anteriormente dende a ciencia ficción e recentemente dende os círculos de intelixencia, seguridade e defensa das principais potencias, das posibilidades e perigos abertos logo da eclosión e asentamento da sociedade da información. Sempre se sostivo que posuír información equivalía a poder. Neste caso desmedido.

Dende comezos dos 90´s do pasado século foron principalmente autores franceses, como Alvin Toffler e Cédric Thévenet, os que debuxaron un horizonte cheo de ameazas concretadas en hipóteses e conceptos propios de filmes como Xungla de Cristal 4: atopariamonos ás portas do ciberterrorismo e da ciberguerra. O primeiro consistiría na posibilidade de atacar infraestructuras e sistemas sensibles en beneficio da propaganda de grupos-pirata organizados, ideoloxizados ou só vagamente, coa finalidade de crear estados de alarma e vulnerabilidade nas sociedades mediante accións directas, ou combinadas con outras convencionais, dentro dos seus obxectivos políticos contraculturais e antisistémicos. Un escenario de ciberguerra viría propiciado por enfrontamentos abertos ou soterrados entre estados, ou entre eles e organizacións ou corporacións, nunha liorta pola información e polo desmantelamento, vía cibernética, de infraestructura civil ou militar (satélites, telecomunicacións...), como tamén por medio da revelación de segredos na disputa de intereses contrapostos ou de simple desestabilización. Tanto é así que nunca se identificaron aos autores dos ataques a servidores bancarios e gubernamentais estonios (2007), aínda que se sospeita que a Federación Rusa cubriu os feitos, si non foi a causante directa. En contrapartida, Estonia valéuse disto para colocarse baixo a éxida da OTAN. É tan só un exemplo, entre mais episodios recollidos na prensa internacional.

Coa aparición de Wikileaks e as súas revelacións (coñecidas xa como Cablegate ou 11-S da diplomacia mundial, e as que chegarán inevitablemente sexa cal sexa o futuro que lle espere aos seus membros), que afectan a tantas persoas, institucións e gobernos, prodúcese un terremoto de magnitude histórica e ábrese unha era que mudará os sistemas de intelixencia e de recopilación e comunicación de datos. A fuga é unha hemorraxia inmensa que irán contando por fascículos. Está por ver a incidencia que terá nas relacións entre EUA e o resto, aliados ou non, precisamente nunha etapa complexa para o mantemento da súa hexemonía global. Como tamén a nivel interno nos países afectados, entre eles España.

Non estrana que dende algúns, e os seus mass media, se insinúe xa a posibilidade de calificala, co seu fundador Julien Assenge á cabeza, como organización “terrorista”. Supón a chegada pola porta grande do “hacktivismo”: xa temos un novo Bin Laden, sin turbante. Como tampouco o é que os declarados “antiimperialistas”, fora da órbita occidental (como Ecuador ou Venezuela) aplaudan o acontecido e mesmo ofrezan asilo e refuxio.

A estratexia defensiva, polo dagora, non é outra que a de filtrar, minusvalorar e desprestixiar o ocorrido ademáis de facer fincapé nas informacións superfluas en detrimento das mais comprometedoras. Nalgúns lugares toda unha xeración de actores políticos, xudiciais e empresariais relevantes quedará gravemente perxudicado. Estamos ante unha declaración de guerra por parte dunha especie de embrión dun 5º poder global? Con que fins? Qué cantidade e calidade de información posúe a maiores? Terroristas ou filántropos en favor da transparencia e a democracia? Ata que punto son de interés público prácticas ou comunicacións que, pola súa naturaleza, pertencen ao ámbito da confidencialidade? Cales son os límites do oscurantismo gubernamental en democracia? Hai “verdades oficiais” en risco? O que lle faltaba ao estado de desconfianza, desafección e divorcio entre as clases dirixentes e os pobos. Pode que haxa que empezar a revisar tamén as teorías políticas sobor das relacións entre a comunicación mailo poder. Toda unha revolución ante os teus ollos.

MundoGaliza:http://mundogaliza.com/index.phpoption=com_content&view=article&id=10065:wikileaks-en-guerra&catid=104:millan-fernandez&Itemid=2431

Xornal:http://www.xornal.com/opinions/2010/12/02/Opinion/cablegate-wikileaks-guerra/2010120115154500863.html

Para saber mais:

-ElPais: Gran Hermano se resquebraja

-Entrevista con J. Assange (El País) despois de revelar informes da Guerra de Irak (outubro 2010)

-ElPais: Hacktivismo

-ElPais: El mensaje que no pude oírse

-ElPais: Secretos de Estado (03/12/2010)

-Publico (Escolar.net): El fin de la hipocresía (03/12/2010)

-ElPais: Ciberactivismo, no ciberguerra. (08/12/2010)

-Blog de Suso Baleato (moi recomendable, sobre o tema...)

-ElPais: Anonymous, los enemigos de los enemigos de Wikileaks.

-Informe Semanal (TVE-1): Wikileaks, el poder al desnudo.

Para acompañar: Blade Runner-Vangelis (End Titles)

É O PRIMEIRO MOVEMENTO SAMIZDAT A NIVEL GLOBAL.

sígueo en Facebook

sígueo en Twitter

Decrecemento ou Lugano

Ao pouco de estalar a nai de tódalas crises no corazón do sistema alá polo 2008 tiven a honra de asistir a unha conferencia na USC que, por aquel intre, semellaba esaxerada nos términos que se produxo pero que resultou ser pouco menos que premonitoria. Era a filósofa e analista Susan George a que alertaba de que o que se achegaba agochaba unha magnitude moito maior da que comunicaban e transcendía. Asentaba as raíces na perversión dun sistema autodestructivo e negador da posibilidade de realización digna da condición humana, e situábanos ás portas dunha fase histórica convulsa e traumática a nivel global. A lóxica seguida, de non recibir contestación, conlevaría sí ou sí consecuencias impredecibles.

Atopabamonos ante un cóctel explosivo que unicamente podería superarse se os gobernos mundiais afrontaban drásticas e rápidas medidas ou, do contrario, encamiñariamonos cara un futuro pouco alentador: a crise financieira incipiente, a azoutadora de consciencias e crecente crise da fame no Sur (engordada polo secular e camaleónico expolio dende ese Norte que volve coñecer a fame) e a crise da sostibilidade ambiental e do esgotamento dos recursos. Todo baixo o paraugas dunha sorte de novo Prometeo representado, entre outros flaxelos intocables do credo ultraliberal, nos “mercados”. Crises que se retroalimentaban e que ameazaban con desestabilizar rexións e sociedades enteiras poñendo en perigo e desprestixiando a viabilidade das democracias occidentais tal e como as coñeciamos, hoxe convertidas en casinos para uns poucos. Saín dalí cunha sensación equiparable á que un experimenta cando olla filmes como Armaggedon, Deep Impact ou “cousas” dese estilo: non prestas maior importancia e reposte facilmente porque o susto dura o que dura o entretemento. Catastrofismo típico dun cambio de século, pensei.

Neste mundo que rescata a Irlanda ou a Grecia, pero non a Haití ou a Botsuana, merece a pena seguir de preto a tese e consellos do profesor de Ciencia Política da UAM, Carlos Taibo (situado en coordenadas ideolóxicas próximas ás de autores altermundialización e ecosocialistas significativos como Michael Löwy, por exemplo) cando fala da necesidade de amoldar as mentalidades e facer fronte á ofensiva dun sistema desbocado dende posicionamentos críticos e abertos ante o horizonte que se presenta. Sostén a idea de que, tradicionalmente, asociamos crecemento económico con algo saudable e desexable: prosperidade, felicidade, cohesión social, servizos públicos garantidos e tasas de desemprego razonables considéranse consubstanciais, como verdade inmutable, a ese concepto cegador.

Para el é hora de desbotar as supersticións e pasar a romper cos dogmas do discurso dominante incorporando praxe e literatura que propoña alternativas “emancipadoras”. Faise apremiante reducilos depredadores niveis de producción e do hiperconsumismo exclavista ao que aludía (en términos similares) Zygmunt Bauman, entre outros, para redirixir os esforzos cara a atención das necesidades sociais insatisfeitas e do respecto polo medio natural, favorecendo o reparto do traballo (englóbao todo no decrecemento).

Ante a desocialización precarizante que asoma por aquí, producto de 20 anos de economías sobredimensionadas e hoxe en risco de colapso (especialmente alí onde os anglosaxóns denominan de xeito despectivo PIGS), e o proceso de despece do estado de benestar trócase apremiante articular o rearme ideolóxico do movemento obreiro apoiándose na tarefa dos cidadáns do común e dos movementos sociais para resistir a ofensiva. Pode parecer arriscado e utópico despois da actitude acomodada da socialdemocracia europea nas últimas décadas, pero se non comeza a afrontar sen complexos a súa propia condición dialogando coa base social natural e potencial convertiráse en cooperadora necesaria do discurso superador das ideoloxías que defende o oligárquico poder real, o cal podería caer na tentación de recuperar o que Taibo califica como “darwinismo social militarizado”; aquel que, dende a sinrazón malthusiana, asegura falla absoluta de liberdades e de progreso para as maiorías. É decir: a volta ao fascismo, mais ou menos edulcorado. E pensar que o Informe Lugano parecía un bo guión de cine!

MundoGaliza:http://www.mundogaliza.com/index.phpoption=com_content&view=article&id=10034:decrecemento-ou-lugano&catid=104:millan-fernandez&Itemid=2431

Xornal:http://www.xornal.com/opinions/2010/11/26/Opinion/decrecemento-lugano/2010112620344800955.html

Galeusca española

Bautizaba sutilmente o xornal monárquico e conservador madrileño ABC, xunto con La Vanguardia o mais lonxevo e un dos mais influíntes do século XX, o encontro mantido recentemente en Barcelona polos líderes do Partido Popular de Galicia, Euskadi e Catalunya. E sentou cátedra para comentaristas políticos de toda roupaxe e condición. Foi como abanear un tótem. Automaticamente comezaron a verter ríos de tinta e océanos de megabytes. O simbolismo do acto e a escenificación dunha comuñón que recupera a épica do mito da reconquista, dende o punto de vista do efecto mediático, tivo certo éxito. “Pacto do Tinell” á inversa: rédito asegurado fóra de Catalunya, ainda que non reparasen en que supón un recoñecemento implícito da especificidade.

Como diría Roberto Vilar, ex-Tonecho e presentador de Land Rober na TVG: “o cabalo traballa, a cabeza non para”. Pois a fábrica de pensamento FAES traballa, e as súas cabezas non paran. Nunca descansan no obxectivo do engano semántico e da usurpación dos conceptos para vacialos de contido.

Abstraerse dos “debates nacionais” en España é como facelo a respecto das deidades de Fidel Castro ou do Che en Cuba. Unha herexía. Unha tolemia propia dalguén pouco menos que idiota. É certo que este tipo de tensións se producen no mundo enteiro, e intúese utópico que rematen algún día as liortas identitarias e as disputas territoriais, pero aquí convertéronse nunha patoloxía que lastra o debate político (e mesmo a eficacia da xestión colectiva dos recursos e dos esforzos) ata límites insospeitados. Mais ainda cando se aproximan eleccións. Debémosllo todo á errática e convulsa traxectoria dun antigo Imperio incapaz de se adaptar ás circunstancias históricas e solventar ou, cando menos, sobrelevar dende un nivel menor de enfrontamento e sobresalto, e fóra de solucións coxunturais, as súas contradiccións e diferencias mediante o acordo permanente na procura da integración do disenso. Se a Constitución de 1978 pretendía pechar esto dunha vez e para sempre está claro que fracasou (o resultado das vindeiras eleccións catalanas abrirá un novo ciclo nesta materia). Non hai mais que ver o pouco pedagóxica que foi para algúns, mesmo para os que naceron politicamente baixo a súa vixencia plena e deberan manter, cando menos, as formas. Non asumen a plurinacionalidade, e nalgunhas partes do crebacabezas hai cada vez mais poboación disposta a non esperar mais. E con mais sólidas estruturas para facelo posible e efectivo.

Referíame antes directamente á xeración de políticos desmemoriados e desacomplexados, post-transición, que representan Alicia S. Camacho e Feijóo, metidos no papel de vedettes, e Basagoiti (alguén con maior cintura politica que os anteriores). Baixo o mantra de ollar ao futuro, do “sentido común”, e da “liberdade” propoñen unha recentralización soterrada (nas mentes e na práctica) que puidera custarlle cara á sacrosanta indivisibilidade e unidade patria. Consideran a descentralización como cerne de tódolos males e disfuncións, cando achegou as maiores cotas de progreso e benestar para os cidadáns, e como fonte dun recurte de liberdades en nome da normalización e a recuperación das linguas minorizadas por mor de “acordos ilexítimos” entre os dous grandes diaños: o nacionalismo e PSOE. O pacto que dende 1923 mantiveron catalanistas, galeguistas e o nacionalismo vasco para resisitir ao antidemocrático nacionalismo de estado, e que logo cristalizou en reivindicacións de naturaleza política, fora tamén chamado a Triple Alianza. Hoxe, ao abeiro de ABC, El Mundo ou Federico Jiménez Losantos outra triple alianza xermina: nostálxicos do réxime franquista, conservadores e os autoproclamados liberais. E baixo o paraugas de marcas tan estimulantes como Galicia Bilingüe, Manifiesto por la Lengua Común, Rebelión Cívica ou Peones Negros quixeran retrotraernos á etapa pre-constitucional. Nisto consiste a Galeusca española.

MundoGaliza:http://www.mundogaliza.com/index.phpoption=com_content&view=article&id=10010:galeusca-espanola&catid=104:millan-fernandez&Itemid=2431

Xornal:http://www.xornal.com/opinions/2010/11/18/Opinion/galeuscaespanola/2010111821582900412.html

GaliciaHoxe:http://www.galiciahoxe.com/portada/gh/galeusca-espanola/idEdicion-2010-11-19/idNoticia-612360/

E para acompañar: Oskorri-Euskal Herrian euskaraz (con Albert Pla)

Patxi defende a Eguiguren

O Lehendakari Patxi López, nun xesto que mostra a súa honradez, defende ao Presidente do PSE-PSOE despois do linchamento público ao que está sendo sometido dende que concedeu a entrevista á Sexta:

Incontinencia verbal

A chegada de Bieito XVI desatou unha verdadeira semana de paixón. Traduciuse nunha catarata de polémicas dende ámbitos distintos: o propio Papa, xa sen baixarse do avión, deu comezo á orxía de despropósitos co tramposo termo “laicismo agresivo”. Pode que decidira entrar con bo pé, nun alarde de diplomacia “á vaticana”, naquel estado que mellor tratamento outorga á súa institución naquelo que a fai máis proclive ao tentador pecado da avaricia (o diñeiro) resucitando a pantasma da onda anticlerical desatada en España cando os mais desleais boicotearon a viabilidade da República. Amosou a faciana mais perversa ao misturar ambos conceptos e ligar épocas que non resisten, en rigor histórico, a mínima comparación.

Xa non sei si foi o causante de que a algúns se lles nublara transitoriamente a razón ou foi cousa de que conspiraron os astros, ou mesmo de “Becky”. Dende as filas socialistas, e por unha banda, o ex-presidente González (posiblemente o que mais fixo pola modernización e o progreso) abriu unha tormenta de consecuencias impredecibles contando que aínda lle persigue a dúbida no que atinxe á posibilidade que tivo de dar a derradeira orde para cometer un crime de Estado. Pódese comprender en certa medida que, dende a súa posición, manteña a disxuntiva da conveniencia estratéxica (por mor de poderosas e inescrutables razóns de Estado) do que significaría decapitar ou non violentamente, e ao marxe da Lei, a ETA nunha das etapas de maior virulencia terrorista, cando os asasinatos se contaban por días e caían ata xenerais. O dilema estaría en si a decisión evitaría máis mortes ou tería o efecto dun recrudecemento que incendiaría Euskadi, nunca Intifada de txapelas, e arriscaría un número aínda maior de vidas. Está claro que a súa non foi unha posición cómoda, por estar suxeita a presións, e mais tendo en conta que herdou unha dinámica de enfrentamento parapolicial contra ETA e o seu entramado civil procedente do franquismo e do goberno da UCD, cunha esquerda abertzale en auxe e coa dereita e sectores do exército sostendo a hipócrita (segundo os ataques ulteriores) máxima “contra ETA metralleta”. Pero moitos cuestionan que sexa precisamente agora o momento axeitado para verter tal afirmación. Incluso Fraga, ao que lle afecta a polémica, sabe que de esto é mellor non falar porque mais dun quedaría escaldado.

Pola outra banda foron moi comentadas as declaracións do presidente do PSE, Jesús Eguiguren, onde recoñeceu conversacións con Josu Ternera e atreveuse a poñer data a un eventual comunicado de ETA onde anunciaría o cese definitivo da loita armada mailo inicio dun desarme verificado por comisións internacionais e observadores independentes, o que abriría as portas ao desexado escenario da non-violencia no derradeiro lugar de Europa Occidental onde persiste, precisamente na semana onde o Parlamento Vasco honrou a tódalas víctimas do conflito (de ETA, os CAA, os GAL, o BVE, Triple A...). Tampouco parecen moi prudentes, pero sí valentes, neste momento. E nesta confusión que nos propón a mediocracia, faltaban as memorias de Bush. Despois do resultado do Partido Republicano están decididos a lavarlle a cara ao peor presidente da historia. Agora sostén que non quería invadir Iraq, que respalda as torturas (malditas razóns de Estado!) e que se arrepinte de non seguir os consellos do oráculo aznariano, do “visionario líder español”. Calquer día sae Feijóo dicindo que el non quería derogar o Decreto do galego e, senón, ao tempo.

MundoGaliza:http://www.mundogaliza.com/index.phpoption=com_content&view=article&id=9995:incontinencia-verbal&catid=104:millan-fernandez&Itemid=2431

Xornal:http://www.xornal.com/opinions/2010/11/15/Opinion/incontinencia-verbal-napolitica/2010111422134900640.html

Para acompañar: Blowing in the wind (B.Dylan)-Katy Melua

Barack Obama: 2012

Ao peche destas liñas botou a andar o reconto na Costa Leste dos EUA. O lector sabe de antemán que o minucioso sistema político estadounidense susténtase nun engranaxe complexo e difícil de comprender cos nosos lentes. Para o constante proceso político ten reservado un papel moderador alleo á nosa realidade e hai que ter presente que leva perfeccionándose no aspecto xurídico mais de dous séculos. Falamos da república democrática e capitalista mais influínte, dende o punto de vista ideolóxico e de modelo socioeconómico, do panorama occidental. O berce dun imperio que non madura ben e que semella atragoarse nos comezos de século. Este tipo de votacións, que se celebran sempre a metade do mandato presidencial, midterm elections, elixen aos cen Senadores para os vindeiros seis anos, aos catrocentos trinta e cinco Representantes da cámara baixa para os dous anos seguintes e aos Gobernadores da maioría dos territorios autónomos. Ademáis de votacións plebiscitarias sobor de leis concretas e membros do aparello xudicial.

Referímonos a uns comicios dunha gran transcendencia para o desenvolvemento da vida pública e dos segredos da actividade lexislativa daquela nación, que repercutirán indefectiblemente na vida de millóns de seres humanos do planeta: dende México ou Cuba ata Irán ou as Coreas, e mesmo Europa. Pero pódese asegurar que o influxo da superpotencia, ata o dagora incuestionada, é menor xa que as relacións xeopolíticas, os hábitos sociais e as estruturas mentais mudan mais rápido do que temos en conta a cotío, nunha liorta perenne entre a homoxeneización global e a resistencia. En ocasións para retornar a camiños mallados e noutras advertindo sinais que fai un tempo identificariamos propios de calquera escena dunha superproducción hollywoodiense e, nalgunhas latitudes, unha utopía. Que pregunten senón aos curmáns brasileiros.

Non hai nada seguro en canto aos resultados pero todo indica que os sistemas de investigación social e de sondaxe non se trabucarán substancialmente e o previsible, pero relativo, sismo conservador reequilibrará as balanzas do xogo de poder despois da espectacular e masiva participación que deu a victoria ao Partido Demócrata de Obama: espérase o Senado para os burros e a Cámara de Representantes para os elefantes. O que suporá un contratempo na axenda e no camiño sinalado pola Administración, traducido nun anunciado bloqueo onde a marxe de maniobra e de erro será mais estreito do habitual. Sobre o papel, o sistema diseñouse para desconfíar da concentración do poder en poucas mans (aínda que a crise mostrou que o poder real se concentra nun número delas ínfimo) e, tradicionalmente, a vontade dos cidadáns corrixe o rumbo consagrado dous anos antes. O dun navío tan enorme que o fai case inmune a cambios drásticos ou revolucionarios, alén das operacións de maquillaxe convenientemente explotadas para consumo da cultura popular. Será curioso: un dos presidentes mais progresistas terá que lidiar con un dos Congresos mais conservadores da Historia.

Contábase que as espectativas de cambio xeradas na campaña que elevou a Obama aos altares da Casa Blanca se frustrasen pola vía dos feitos pero o horizonte que depara esta elección puidera non resultar tan dramático para o proxecto político que ergueu e personifica. Sendo certo que lle esperan dous difíciles anos centraráse agora en proxectos onde non teña as mans atadas e logo presentaráse ante o electorado como un facilitador daqueles consensos (sempre que a estancada economía e a axenda internacional axuden) boicoteados por un Partido Republicano radicalizado e botado en brazos de Sarah Palin (habería que matizalo), quen non sería rival nunhas presidenciais. Resucitaría unha maquinaria mobilizadora que, desta volta, reactivou tarde e cando as teses dos sectores mais ultras xa callaran, alimentadas pola crise.

Xornal:http://www.xornal.com/opinions/2010/11/04/Opinion/barackobama/2010110318192200991.html

Para acompañar: Yes we can