ETA franquista

Si algo quedou claro co último e posiblemente, derradeiro proceso negociador coa organización ETA é que a fin das mortes e demáis desgracias inflinxidas, de xeito frío e arbitrario, co uso da violencia só pode vir da man do atrevemento a ser conscentes de vivir non nunha superflua irrealidade construída e paralela, senón da reflexión e o autoconvencemento de que a sangrenta estratexia iniciada fai medio século é completamente inútil e perxudicial para os intereses desa minoría fanatizada e sumerxida nunha cosmovisión tan anacrónica como anti e contrasocial. Cando un 15% dos xóvenes vascos, de entre 16 e 30 anos, cren xustificado e eficaz o terrorismo e non consideran que aí onde comeza este, por definición, remata a política sucede algo moi pouco alentador: e é que ETA ten garantido un constante, aínda que decrecente en termos cuantitativos, relevo xeracional.

Namentras o conxunto do movemento social que respalda todo isto non interiorice a necesidade colectiva de revisar tanto os plantexamentos ideolóxicos (onde se lexitima a “violencia revolucionaria”) como a ausencia de esquemas éticos que os sitúan non só á marxe da sociedade deste tempo, senón da propia humanidade, seguiremos na dinámica das condenas, as balas, o cárce, os funerais e a distorsión do sistema democrático. Non se pode discutir de política con quen se sitúa á marxe dela, así como tampouco é probable saír deste bucle mediante a exclusividade da vía policial. Poderáse reducir ata un mínimo, aínda máis marxinal, o número de efectivos dispostos a asasinar por nada pero seguirá sendo este un constante pesadelo que non deixa de tensionar e alimentar as máis baixas paixóns.

Cincuenta anos despois da súa fundación tan só foron quen de acabar directamente coa vida de 823 persoas. Non moveron, nin un ápice, o discurrir normalizado dunha sociedade que cada vez os ignora e detesta máis. O pecado orixinal reside en considerarse a sí mesmos iniciadores dun proceso que xa de por sí era irreversible, e que foi o desmantelamento do ditatorial réxime franquista. Aí mesmo convertéronse en seres tan crueis, despiadados e endiosados coma o propio Franco. Esa foi a súa "etapa de gloria", da que semellan ser uns nostálxicos devotos. Seguirá pasando o tempo e a Historia terálles reservado un privilexiado lugar ó lado dos máis abxectos e oscuros, dos máis indignos e malignos. Convertidos na súa propia caricatura loitando por liberarse dos seus propios medos.

Estatuto?

O mércores puidemos ver como o PSdeG, por boca do seu Secretario Xeral, tratou de reintroducir na prioridade da axenda e do debate político a necesidade de reformar o Estatuto de Autonomía para adaptalo ós novos tempos. Esta declaración de intencións faise coincidir coa tradicional celebración do Día Nacional de Galicia a rebufo da controvertida e opaca negociación do novo sistema de financiación autonómica, xunto coa plena actualidade destes asuntos ó respecto dos acordos en materia de infraestructura ferroviaria.

Ata o momento producíronse dúas reaccións a este chamamento, por parte de PPdeG e BNG. Ámbalas dúas eran previsibles debido á coxuntura interna dos partidos, e debuxan a posición que tomarán sobor deste tema nun principio, co inicio do curso político e da actividade parlamentaria, o que fará demasiado improbable un acordo no curto prazo. Falta altura de miras.

Por parte do goberno de Feijóo trasládase o que ven sendo unha constante dende que chegou ó poder: omisión e inhibición absoluta. Nin unha soa palabra. Probablemente porque non cren na necesidade de que Galicia se dote dunha ferramenta actualizada nin puxe por aumentar a súa cota de autogoberno no contexto da reordenación global do sistema autonómico iniciado coa reforma do Estatut catalán, e porque a súa vocación autonomista é máis ben escasa, aínda que se alardee de galeguismo antigalego e harmónico. Na maioría da dereita española existe un crecente convencimento de que o Estado foi demasiado lonxe no proceso descentralizador e se fai apremiante unha volta atrás, deixando ás autonomías o mero papel de xestores administrativos. Para eles, o pecado orixinal reside na etapa da Transición, e conságrase coa aprobación da Constitución, dende o momento en que a descentralización se plantexa en parámetros políticos. Entrarán no debate cando vexan a posibilidade de presentarse como aqueles que capitanean, posibilitan e garanten o acordo.

Dende o BNG vazquista apóstase decididamente por deixar de lado a imaxe de opción construtiva e recupérase o discurso do non e a desconfianza vitimista. Para eles, o Estatutiño xa está pactado entre os centralistas-españolistas. Estes rebaixarán a condición de nacionalidade e o peso específico de Galiza, nun salto adiante da ofensiva homoxeneizadora e imperialista. Segundo Guillerme Vázquez Galicia non debera corresponsabilizarse co Estado, así como tampouco cre que o AVE chegue ata 2050.

Dá a impresión de que, aínda que sería moi desexable acordar pronto, e entre todos, un texto á altura do resultante da sentenza constitucional no caso catalán faise prematuro traballar aquí con estes mimbres, e este panorama. Ata que escampe.

Galicia de todos. Galicia para todos. (manifesto RG)

O galeguismo representa o compromiso co proxecto colectivo, de integración e solidariedade, de xustiza e fraternidade, que é unha Galicia de todos e para todos. Dende os seu primeiro camiñar, o deber democrático cunha Galicia cidadán, igual en dereitos e inalienable en liberdades, constituíu o cerne do seu discurso e acción cívicas. O cosmopolitismo e a universalidade son o principal produto do seu legado, da súa vontade inquebrantable por abrir as portas de Galicia ao mundo, manifestada na construción do ser a partir do estar, e do ter a partir do compartir.

Combater o intento de deturpar a mensaxe do galeguismo a través da apropiación ideolóxica e partidista dunha herdanza que é de todos e dunha condición que a toda a cidadanía de Galicia lle pertence, supón o meirande reto do ideario galeguista desde a súa construción primixenia no séc. XIX. As bandeiras ideolóxicas e os personalismos desmedidos que, en base a lexitimidades autoatribuídas, pretenden dar carpetazo á herdanza de compromiso con Galicia a través do diálogo e o consenso, precisan encontrar fronte a súa mesquindade o peso dos feitos e as verdades. Por enriba de discursos ocos e palabras baleiras, son a autoridade moral e a responsabilidade ética demostrada co feito e co vivido, os únicos que, nestes momentos de dificultade, poden poñer en valor a indiscutible vixencia e incalculable valor do patrimonio galeguista.

Os progresistas galegos somos parte inseparable dese ideario. Xaime Quintanilla, Ramón Piñeiro, Celso Emilio Ferreiro ou Carlos Casares, amais de tantas outras compañeiras e compañeiros, teñen defendido, cos brazos abertos e o corazón limpo, a necesidade dunha Galicia aberta a quen a queira vivir e compartir. Un País libre de freos insidiosos e barreiras infranqueables. A lección que a todos nos deron, e que aínda lembramos co honor e o respecto debido de quen nos consideramos fillos seus (de ideario e sentimento), debe seguir conservando a súa vitalidade. Non podemos permanecer impasibles ante os intentos de facer do galeguismo e da defensa de Galicia unha arma arreboladiza e unha etiqueta negativa que divida e confronte á sociedade. O galeguismo fixo bandeira da reconciliación e a concordia, e é agora o momento de recordar a lealdade democrática da súa contribución e o seu labor.

Este contexto de dificultade é o momento, ademais, de renovar os azos no impulso xeracional da mensaxe galeguista. Aqueles que, con valor e sacrificio, enarboraron esa mensaxe no difícil proceso autonómico e democrático, teñen nas súas mans o testemuño dun legado que as xeracións máis novas están preparadas para recoller e portar cara ao futuro. Un transvase xeracional que debe afrontarse, en coherencia coa lección aprendida, coa máxima humildade e espírito de colaboración, e coa consciencia de que aínda queda moito por aprender e moito por facer no obxectivo de dotarlle ao facho galeguista dun novo lustre nun novo tempo.

As bases de Galicia están precisadas dun importante e decidido anovamento, os tempos chegados así nolo esixen. O galeguismo non pode consentir nin ser relegado nin autolimitarse no cumprimento do seu deber: o de aportar ideas, iniciativas e propostas fundamentais para continuarmos a construír un país democrático, social e libre. A contribución do galeguismo progresista desenvolveu un papel fundamental na construción do actual marco institucional de convivencia, e así debe seguir sendo tanto actualmente como no futuro. A unión do galeguismo progresista é fundamental, unha vez máis, para o cumprimento dunha responsabilidade e un deber tan inminente como inaprazable.

A Rede de Galeguistas do PSdeG-PSOE constitúese hoxe, polo tanto, para render sentido tributo ao traballo desenvolvido, e para poñerse en pé fronte o actual proceso de intolerable desprezo e ruptura de facto co consenso social conseguido; que a maledicencia de bloques ideolóxicos e personalismos desmedidos buscan dinamitar a toda costa só en aras dun inadmisible beneficio político.

O galeguismo progresista asume o deber de rexeitar as etiquetas exclusivistas e o desleixo do patrimonio de todas e todos os galegos. Ademais, unímonos no cumprimento da leal responsabilidade que supón o construír e contribuír con novas ideas e propostas aos tempos de dificultade que Galicia afronta. Un País cun futuro mellor, de todos e para todos, sen límites nin exclusións. Estes son os nosos obxectivos, e á súa consecución nos entregamos.

Galicia somos todos e a todos nos pertence. O galeguismo progresista empeza hoxe a expandir esta mensaxe e a traballar porque endexamais deixe de ser unha realidade.

Santiago de Compostela, 18 de xullo de 2009.

Nas catacumbas

Os cidadáns coñecen de primeira man que o nacionalismo político organizado galego atópase mergullado nun perigoso e pode que crucial proceso, aínda que a cotidianidade nos faga ver que as augas corren calmas neste mundo. Meses despois da experiencia no goberno entra, de cheo, en serio risco de auscultarse obsesivamente pero sobre todo, e canto antes, ten a necesidade de mirar de fronte, e sen prexuízos nin dogmas, aos galegos se non quere verse arrasado polo tsunami do permanente cambio social.

A imaxe que proxectou durante a fase que desembocou na elección dun renovado Consello Nacional e dun novo, transitorio e gris liderado non puido resultar máis infructuosa para os intereses do BNG e, independientemente do pobre resultado colleitado nas eleccións ao Parlamento Europeo son varias, e autorizadas, as voces internas que veñen reclamando un xiro revolucionario na fronte ou, do contrario, intúese unha progresiva perda de apoios, alertando, á vez, do definitivo que sería profundizar na autodestructiva espiral de división e enfrontamento, a cal o condenaría a unha sorte de catacumbas sociais e, e en franca decadencia parlamentaria.

Para ser crible e suxerente para espazos amplos, e posicionarse no mercado electoral con garantías de regresar ao poder e mudar a realidade debería resolver, canto antes, dous problemas: neste preciso instante está, de facto, partido en dúas metades e confrontando dúas formas opostas de entender o presente e o futuro da organización e, o que é máis grave: dous proxectos antagónicos de entender e promover un modelo de sociedade e dúas culturas políticas opostas. Son dúas cosmovisións, aínda que o efecto sedante dunha UPG fría e implacable o queira camuflar dunha abafante ofensiva españolista ou bipartidista incorrendo no non sempre, e en todo lugar, eficaz vitimismo. A sociedade galega non é xa a de 1969, nin a de 1975, nin a de 1982.

O outro gran problema é tamén de fondo calado: segundo unha das últimas enquisas do CIS un 23% das galegas e dos galegos defínese nacionalista e o BNG, nas eleccións do 1 de Marzo, conseguiu tan só convencer ó 16%. Nas europeas un 10%. A última cifra indica que existe máis nacionalismo alén da organización pretendidamente aglutinadora da realidade social e que só é capaz de fidelizar menos da metade cando a deriva vai na liña dun maior soberanismo e aillamento ideolóxico. Esto deberáse resolver dunha forma máis ou menos traumática nos videiros tempos, pero namentras non se aborde con amplitude de miras, e de maneira aberta, será moi complicado que se abra unha mínima posibilidade para construír unha alternativa ó Goberno de Núñez Feijóo. Ten que clarificarse. Coa ruptura da fronte e a aparición de varias opcións, se é preciso. Faríalle un mellor servizo ao nacionalismo, á esquerda e a Galiza.